Abstract:

Azerbaycan XIX. yüzyıl Çarlık devrinden itibaren ve Sovyet­ler Birliği döneminde önemli derecede bir modernite tecrübesi ya­şamış, ateizm öğretisi çerçevesinde seküler bir dünya görüşüne en­telektüel seviyede sahne olmuştur. Bu arada din, ritüeller boyutun­dan büyük ölçüde soyutlanarak kültürel bir olgu olarak varlığını sürdürmüştür. Dinî ve millî değerler, özellikle defin merasimleri ve Nevruz kutlamalarında geleneklere bürünerek toplumsal hayatta varlıklarını devam ettirmiştir, İslam ve Müslümanlık, Azerbaycan ve diğer Orta Asya Türk toplumlarında ortak tarih ve kültür bilinci­nin sembolü olarak algılanmış ve bu ülkeler arasında kültürel bir bağ olarak işlev görmüştür. Bağımsızlık sonrası dönem sosyo-kültürel değişmeler için tarihi bir başlangıç sayılır. Bu süreçte kazanıl­mış deneyimler çerçevesinde, dinî değerlere yeniden dönüş olgusu yaşanmakta, belli ölçülerde dinsellikte bir artış gözlenmektedir. Bu çalışmada, Sovyet dönemi Azerbaycan'da dinin varlığını na­sıl koruduğu problemi ele alınmakta, dinsel canlanma ise sosyo­kültürel değişme bağlamında incelenmektedir

Keywords: