Özet:

Yaygın olarak bilinenin aksine, Klasik Türk Edebiyatı sosyal hayatla birebir bağlantılı, toplumda karşılığı olan her duygu ve düşünceye yönelik malzemeyi içerisinde barındıran bir edebiyattır. Bu konu zenginliği, edebî türlerin çeşitliliğinde kendini göstermektedir. Şairlerin toplum hayatından hareketle ele aldıkları konulardan biri de evlilik kavramıdır. Sağlıklı bir toplum hayatı ve neslin devamı için çok gerekli olan evlilik, genellikle teşvik edilen bir durumdur. Bununla beraber bazı şairler bekâr kalmayı yücelterek evliliğe karşı çıkmışlar; evliliğe dair ileri sürdükleri menfî fikirlerini kendilerince bir sebebe bağlayarak paylaşmışlardır. Yaşamış olabilecekleri herhangi bir problemden dolayı evliliğe karşı çıkan şairler, başkalarına da evlenmemeleri yönünde nasihatlerde bulunmuşlardır. Evliliğe dair bu yazıda paylaşılan menfi ifadeler, toplumun veya o dönem şairlerinin genel yargısı değil, bazı şairlerin şahsî düşünceleridir. Üç başlık hâlinde kaleme alınan makalede; bazı şairlerin kadın algısı, evlilik algısı ve evlenmenin kaçınılmaz olduğu durumlardaki görüşleri örnek beyitlerle paylaşılmış, beyitler günümüz Türkçesine nesir olarak çevrilmiştir. Sonunda ise “kadın/avret ve evlilik/tezevvüc”le ilgili üç gazel ek olarak verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: