Özet:

Günümüzde yapıların olumsuz çevresel etkilerinin kabul edilmesiyle birlikte bina tasarımında çevresel performans önemli bir kriter haline gelmiştir. Bir yapının çevresel performansından beklenen, toplam yapı kalitesi ve yaşam kalitesi maksimize edilirken, yapı yapma süreçleri ile ilişkili kaynak tüketiminin ve bu tüketimin insan ve çevre üzerinde yaratacağı etkilerin minimize edilmesidir. Bugün gelinen noktada bir binanın çevresel performansının sürdürülebilir olabilmesi için, tasarım sürecinde çevre ve insan açısındandoğru tasarım kararlarınınuygun aşamada verilmesi ve bu kararların ilgili sürdürülebilirlik hedefleri temelinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda, Bina Sürdürülebilirlik Değerlendirme Araçları (Building Sustainability Assessment Tools-BSAT) yapının çevresel performansının nitel ve/veya nicel olarak belirlenmesinde ve ne kadar sürdürülebilir olduğunun ortaya konulmasında kullanılan araçlar olarak önem kazanmıştır. Söz konusu araçlar ayrıca, sürdürülebilir tasarım sürecinde, tasarım kararlarının oluşturulmasında ve bu kararların sonuçlarının değerlendirilmesinde, böylelikle sürdürülebilir tasarım alternatifleri arasında optimum olanın seçilmesi yönünde ciddi katkılar sağlayabilmektedir. Bu araştırma, bina sürdürülebilirlik değerlendirmesi için kullanılan araçların bina tasarımında karar desteği olarak kullanılabilmesi potansiyelini tartışmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla güncel araştırma çalışmaları yapılarak karar desteği sağlayabilecek araçların kapsamları ve özellikleri temelinde sürdürülebilirlik değerlendirme araçlarının bina tasarım sürecindeki rolleri değerlendirilmiştir. Sürdürülebilirlik değerlendirme araçlarının kullanımlarına ilişkin potansiyel faydalarının ortaya konulması ve sürdürülebilir mimari tasarım sürecindeki rollerinin açık bir şekilde tanımlanması, sürdürülebilirlik amacına ulaşmak konusunda tasarımcıları desteklemesi ve sürdürülebilirlik değerlendirme araçlarının karar desteği oluşturacak şekilde mimari tasarım sürecine entegre edilmesi yönüyle önemlidir. Daha yaşanabilir bir yapılı çevre oluşturmak üzere mimari tasarım sürecine veri desteği sağlayan sürdürülebilirlik değerlendirmeleri bu şekilde sürdürülebilir mimari tasarım düşüncesini destekleyen önemli araçlar haline gelmektedir.

Anahtar Kelimeler: