Abstract:

E-öğrenme sistemleri esnek yapısıyla özel gereksinimli öğrenciler için zamandan ve mekândan bağımsız öğrenme ortamları sunmaktadır. Bu ortamların özel gereksinimli öğrenciler için etkili olabilmesinde onların bireysel gereksinimlerini dikkate alan tasarımlar kritik role sahiptir. Bu araştırmanın amacı Türkiye’de özel gereksinimli üniversite öğrencilerinin büyük kısmına hizmet sunan Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi “Engelsiz Açıköğretim Fakültesi (AÖF)” web sayfası ve çevrimiçi öğrenme ortamı olarak “e-Kampüs” sistemine yönelik kullanıcı deneyimlerinin belirlenmesidir. Bu bağlamda destek gereksinimlerinin, güçlüklerin ve çözüm önerilerinin ortaya konması çalışma amaçları arasındadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada nitel ve nicel veri toplama tekniklerinin işe koşulduğu durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasına 9513 özel gereksinimli öğrenci, nitel aşamasına 20 görme yetersizliği olan öğrenci olmak üzere toplam 9533 öğrenci katılmıştır. Araştırma bulgularına göre özel gereksinimli öğrenciler kullandıkları web sayfası ve e-Kampüs sisteminin kullanımının kolay olduğunu, aradıkları içerikleri kolaylıkla bulabildiklerini, web sayfasından diğer hizmetlere (AKADEMA, Otomasyon vb.) erişebildiklerini ve faydalı içerikler (önlisans ve lisans programları) sunulduğunu bildirmiştir. Öte yandan güçlük yaşanan konular arasında mobil uygulama giriş ekranını kullanımı, çağrı merkezine erişimde ve e-Kampüs’te bazı içeriklere erişim gibi durumlara yer verilmiştir. Görme yetersizliği olan katılımcılar canlı derslere erişimin kolaylaştırılması, çevrimiçi sınavlarda metinlerin büyütülmesi ve ek süre verilmesi, giriş sayfasına sesli yönlendirmelerin eklenmesi ve sesli anlatımların artırılması konularına ilişkin gereksinimler noktasında destek talep etmişlerdir. Çalışmada katılımcıların gereksinim duyduğu bu destek alanları ve sözü edilen güçlüklerin giderilmesine yönelik çözüm önerileri bulgular ve ilgili alanyazın temelinde tartışılmıştır.

Keywords: