Abstract:

Geleneğin aktarılmasında sözlü kültür ürünleri ve ritüeller önemli bir yere sahiptir. Hayatın geçiş dönemlerinden biri olan evlilik törenleri hem sözlü kültür ürünlerini hem de ritüelleri bünyesinde barındırmaktadır. Belirli ortak uygulamaların dışında yöreden yöreye farklılık gösteren birtakım geleneksel ve modern uygulamalarla evlilik törenleri icra edilmektedir. Evlilik törenleri içerisindeki bazı uygulamalar zamanın getirilerine ve ortaya çıkan yeniliklere bağlı olarak değişmekte, güncellenmekte ya da unutulmaktadır. Bu çalışmada Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde hayatın geçiş dönemlerinden biri olan evlenme törenlerinin bir bölümünü oluşturan “gelin alma geleneği” ve geçmiş dönemlerde bu gelenek içerisinde icra edilen “hakçı türküsü” ele alınmıştır. Evlenme törenindeki gelin alma geleneğinin ayrı olarak ele alınmasında bu geleneğin günümüzde önemli bir değişime uğraması, evlenme törenlerinde ayrı bir yere sahip olması, tören içerisinde icra edilen ve günümüzde uygulanmayan hakçı türküsü söyleme geleneğini ihtiva etmesi gibi etkenler etkili olmuştur. Çalışmanın giriş kısmında araştırma alanı ve derleme çalışması hakkında genel bilgi verdikten sonra derlenen gelin alma geleneği ve hakçı türküsü üzerinde durulmuştur. Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde 2014-2019 yılları arasında farklı zamanlarda yapılan alan araştırması sonucunda ve yazılı kaynaklardan elde edilen verilerden hareketle gelin alma geleneğinin evlenme törenlerindeki yeri ve icrası incelendikten sonra günümüzdeki güncel durumu hakkında bilgi verilmiştir. Ardından gelin alma geleneği içerisinde icra edilen hakçı türküleri; “adlandırma, yaratım ve aktarım, şekil ve yapı, muhteva, işlev” başlıkları altında incelenmiştir.

Keywords: