Özet:

Bu çalışmada; gıda endüstrisi proses atıklarının geri kazanımı ve bertarafı için farklı katkı maddeleri kullanılarak kompostlanabilirliği ve aşı olarak kullanılan arıtma çamurlarının kompostlamaya etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Proses atıklarına düzenleyici ve hacim arttırıcı katkı maddesi olarak ayçiçeği sapı ve mısır koçanı karıştırılmıştır. Gıda endüstrisi proses atıklarının kompostlanabilirliğini araştırmak amacıyla dört farklı kompost karışımı hazırlanmıştır. Birinci karışıma (M1) 3:2 oranında proses atığı ve ayçiçeği sapı, ikinci karışıma (M2) 3:1:2 oranında proses atığı, arıtma çamuru ve ayçiçeği sapı, üçüncü karışıma (M3) 3:1:2 oranında proses atığı, arıtma çamuru ve mısır koçanı, dördüncü karışıma (M4) ise 3:1:3 oranında proses atığı, arıtma çamuru ve mısır koçanı karıştırılmıştır. M1 karışımı, aşı ilave edilmeden kontrol karışımı olarak hazırlanmıştır. 28 günlük kompost denemeleri boyunca sıcaklık, kuru madde içeriği, organik madde kayıpları, C/N oranı, pH ve elektriksel iletkenlik parametreleri izlenmiştir. Proseste oluşan en yüksek OM kaybı ve en yüksek sıcaklık M3 reaktöründe gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre proses atığının kompostlanmasında arıtma çamurunun aşı ve mısır koçanının ise katkı maddesi olarak 3:1:2 oranında kullanılmasıyla verimli bir kompostlama süreci gerçekleştiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: