Özet:

Bu araştırma, mineral gübre, bir ticari biyolojik gübre ve organik ve inorganik kaynaklı katı (çay artığı, torf, perlit, leonardit, zeolite ve vermikülit) ve sıvı taşıyıcılarda geliştirilen azot fikseri ve fosfat çözücü mikroorganizma esaslı beş farklı biyolojik gübre formülasyonunun (F1: Bacillus atrophaeus 55/6+Bacillus megaterium 63/1+Pseudomonas fluorescens 9/7; F2: Bacillus simplex 6/4+Bacillus subtlis B2/8+Pseudomonas putida 3/10; F3: Bacillus pumilus 35/6+Paenibacillus polymyxa 2/2+Pseudomonas sp.27/3; F4: Bacillus pumilus RC19+Paenibacillus polymyxa RC35+Pseudomonas putida 29/2; F5: Bacillus lentus 29/6+Paenibacillus polymyxa RC14+Pseudomona putida RC06), çay gelişmesi ve enzim aktivitesi üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla Rize’de doğal koşullar altında iki yıl süreyle yürütülmüştür. Araştırma, yedi taşıyıcı, sekiz uygulama ve her bir tekerrürde dört fidan olmak üzere beş tekerrürlü olarak tesadüf parselleri deneme desenine göre düzenlenmiştir. Bakteriyel formülasyon etkinliği aşılanan strain, taşıyıcı materyal ve ele alınan parametrelere göre değişmiştir. Biyolojik gübre formülasyonu Hayrat Türk çay klonunda gövde gelişmesi, bitki yüksekliği, gövde çapı, yaprak verimi, klorofil ve antioksidan içeriği, yaprak alanı, oksidatif, katalitik, hidrolitik ve antioksidan enzim aktivitesi dahil gelişmeyi teşvik etmiştir. Araştırmada test edilen bakteri kombinasyonlarının bitki gelişmesini teşvik ettiği, kimyasal gübre gereksinimini azaltabildiği, organik ve sürdürülebilir tarım uygulamalarında biyolojik gübre olarak kullanılabilecek potansiyele sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: