Özet:

Sanayi devrimi ile birlikte ulaşım ve teknolojideki hızlı gelişme küreselleşmenin alt yapısını hazırlamıştır. Sanayi devrimi ile artan üretim ve hammadde ihtiyaçları insanların ülke dışına yönelmelerine neden olmuştur. Deniz ve demiryolu ulaşımının gelişmesi, ulaşım ağlarını güçlendirirken, ülkelerin birbirleriyle hızla temasa geçmelerini sağlamıştır. Bu doğrultuda dünya hızla küreselleşme serüvenine girerken, dünya ayrıca ekonomik ve ticari olarak da küreselleşmeye başlamıştır. Bu bağlamda ekonomik küreselleşme temel olarak iki farklı aşamada ortaya çıkmıştır. Bu aşamalardan birincisi ticari ekonomik serbestlik ikincisi ise finansal ekonomik serbestliktir. Ticari ekonomik serbestleşme, mal ve hizmet ticareti üzerindeki engelleme, tarife ve kontrollerin kaldırılması, uluslararası ticaretin serbest bir şekilde yapılmasını kapsamaktadır. Finansal ekonomik serbestleşme ise finansal piyasaların üzerindeki kontrol ve sınırlamaların kaldırılarak, ulusal ve yerel finans piyasalarının uluslararası piyasalara uyumlu hale getirilmesini kapsamaktadır. Ekonominin küreselleşme ile birlikte gittikçe önem kazanmaya başlayan uluslararası ticaret, ülkeleri gerek ham madde bakımından, gerekse de işlenmiş mal ve hizmetler bakımından birbirlerine bağımlı hale getirmiştir. Bu bağlamda ülkeler arasında gittikçe artan dış ticaret, kimi zaman ülkelere olumlu katkı sağlayıp, o ülke vatandaşlarının refah seviyelerini yükseltirken, kimi zaman da bazı ülkeleri ithalat bağımlısı haline dönüştürüp, o ülkeleri üretim toplumundan, tüketim toplumuna dönüştürmektedir. Dolayısıyla günümüzde hiçbir ülke, birçok ülke için kaçınılmaz olan, dış ticaret açığı vermek istemeyecektir. Fakat ülke dış ticaret açığı vermekten kaçamıyorsa da bu açığı minimize etmeye çalışacaktır. İşte bu noktada ülkeler korumacı politikalar diye adlandırdığımız dış ticaret engelleri ile kurlara müdahale etme gibi kartlarını devreye sokarak ticaret savaşlarına neden olmaktadırlar. Ticaret savaşlarının en şiddetlisi 1929 krizi dönemlerinde yaşanırken, savaş sonrası dönemlerde küçük çaplı olsa da günümüze kadar ulaşmıştır. Bu bağlamda bu çalışmada son zamanlarda Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasında çıkan korumacı politikalar ile ticaret savaşları ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: