Görüntüleme
10
Bu yazıda, akademik çevrelerce uzun süre temel başvuru kaynağı olarak kullanılan Ferit Devellioğlu’nun Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat adlı eserinde yer alan kimi Türkçe kelimelerin, Farsça orijinli gösterilmesi ile ilgili hatalar ele alınmıştır. Çalışmamız, etimolojik veya yapısal dilbilim esaslı değildir. Leksikografik yöntemleri esas tutar. Bu yöntemlerle ele aldığımız sözcükler, Farsça lûgatlerde Türkçe gösterilenler, Farsça sözlüklerde dil orijini yer almadığı halde Farsçaya âit sayılanlar, kökeni şüpheli olanlar ve Türkçe-Farsça birleşik yapıdakiler biçiminde tasnif edilmiştir. Ele aldığımız maddeler, Türkçe ve Farsçanın en eski sözlüklerine, örneğin Dîvânü Lûgati’t-Türk, Pehlevîce Lûgat ve Avesta Sözlüğü gibi, her iki dilin en eski kaynaklarına dayanılarak incelenmiştir. Öte yandan bu dillerin kelime hazinesini geniş ve tarihî süreç içerisinde değerlendiren modern sözlükler de mümkün olduğunca ihmal edilmemiştir. Yazıda elde ettiğimiz en temel sonuç, Ferit Devellioğlu’nun, Türkçeden Farsçaya geçen sözcükleri Farsça telaffuzlarını esas almak suretiyle bu dile mensup saymasıdır. Söz konusu uygulama, sözlükbilimin, maddelerin dil orijinini esas almak kuralına aykırıdır. Daha da önemlisi yazar, kökeni Farsça sözlükbilimciler tarafından dahi Türkçe ya da şüpheli görülen bazı kelimeleri, hiç incelemeden Farsçaya atfetmiştir. Ayrıca çalışmamızda, Farsça lûgatlerde bu dile âit kabul edilen bazı Türkçe sözcüklerin tespiti de yapılmıştır. Dolayısıyla daha önce yazılan iki makalede imla yöntemi ve Sami-Arapça kelimelerin manaları hususundaki yanlışlıkları gösterilen Devellioğlu sözlüğünün bir başka akademik hatası, bu yazı vasıtasıyla görülecektir.
This article deals with the errors in Ferit Devellioğlu's OttomanTurkish-Turkish Encyclopedic Dictionary, which has long been used as the main source of reference in academic circles, regarding the Persian origin of someTurkish words. Our study is not based on etymological orstructural linguistics. It is based on lexicographic methods. With the semethods, the words we deal with are classified as those that ares hown as Turkish in Persian dictionaries, those that are considered to belong to Persian although their language origin is not included in Persian dictionaries, those of doubt fulorigin, and those in Turkish-Persian compounds. The items we reanalyzed based on the oldest dictionaries of Turkish and Persian, such as Dîvânu Lugati't-Türk, Pahlavî Dictionary and Avesta Dictionary, the oldest sources of both languages. On the otherhand, modern dictionaries that provide a broad and historical overview of the vocabulary of these languages have not been neglected as much as possible. The main conclusion of this article is that Ferit Devellioğlu considers the words from Turkish into Persian as belonging to this language based on their Persian pronunciation. This practice is contrary to the rule of lexicography, which is based on the linguistic origin of the items. More importantly, the author attributed to Persian some words whose origin is considered Turkish or doubt fuleven by Persian lexicographers with out examining them at all. Inaddition, in ourstudy, we have also identified some Turkish words in Persian dictionaries that are considered to belong to this language. Therefore, another academic error of Devellioğlu's dictionary, whose in accuracies in the spelling method and the meanings of Semitic-Arabic words were shown in two previous articles, will be seen through this article.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
