Özet:

Son yıllarda sağlık alanındaki temel bilimsel araştırmalarda canlı hayvan kullanımı yerine, aynı güvenilirlikte sonuçlar verecek bir takım alternatif modeller ya da materyallerin kullanılması konusu sıklıkla gündeme gelse de, bu alanda yapılan bilimsel araştırmaların önemli bir kısmı halen deney hayvanları üzerinde yürütülmektedir. Bu çalışmalarda göz önünde tutulması gereken birinci öncelik, araştırmaya uygun ve sağlıklı deney hayvanlarının seçilmesidir. Bilim için yapılan deneylerde kullanılan hayvanların telef olmasını önlemek ve elde edilecek sonuçların güvenilir olmasını sağlamak için deney hayvanlarının yetiştirildiği çevre koşulları, fizyolojik ve davranışsal gereksinimlerini karşılayabilecek yeterlilikte olmalıdır. Yasal düzenlemelere bağlı olarak bilimsel amaçlar için yetiştirilen laboratuvar hayvanlarının bakım, üretim ve kullanımı konularına uluslararası standartlar getirilmiştir. Hayvanlar üzerinde yapılan tüm deneylerin hayvan refahı ve etik prosedürlere uygun olma zorunluluğunun yanı sıra, barınak şartlarının da bu standartlara göre sağlanması gereklidir. Elverişsiz koşullar, deney hayvanların strese girerek bir takım fizyolojik, biyokimyasal, psikolojik, morfolojik ve davranışsal değişiklikler göstermesine sebep olur. Gürültü, deney hayvanlarında strese yol açan en yaygın çevresel stres kaynaklarından biridir. Hem klinik çalışmalarda kullanılacak hayvanların sağlık durumları, hem de refahlarını tehdit eden bir durum olması sebebiyle, bu derlemede gürültünün ratlar üzerindeki olumsuz etkileri hakkında bilgiler verilecektir.

Anahtar Kelimeler: