Özet:

Preeklampsi, gebelikte ortaya çıkan hipertansiyon ve idrarda anlamlı derecede protein olmasıyla karakterize bir sağlık sorunudur. • Kan basıncı yüksekliği – En az 6 saatlik arayla yapılan iki ayrı ölçümde TA ≥ 140/90 mmHg – Ortalama kan basıncında sistolikte 30 mmHg, diastolikte 15 mmHg yükseklik • Proteinüri: 300 mg/24 saat idrar en.wikipedia.org Gebeliklerin %2’sini etkiler. Maternal ve perinatal mortalite ve morbiditenin ana sebeplerinden biridir. ACOG Practice bulletin, 2002, WHO - World Health report, Geneva, 2005 Sibai B et al, 2005 - Khan KS et al, 2006 - CEMACH, London, 2008 Plasental yatak biyopsileri, spiral arterlerin myometriyal kısmına trofoblast invazyonunun yetersiz olduğunu göstermiştir. Meekins JW et al, 1994 Bu durum, uteroplasental sirkülasyonda yüksek dirence ve giderek azalan akış hacmine yol açar. Browne JC et al, 1953 - Campbell S et al, 1983 Bu kompleks hastalıktaki değişik patofizyolojik durumlar: • Uteroplasental iskemi • İmmün maladaptasyon • Çok düşük dansiteli lipoprotein toksisitesi • Genetik yatkınlık Dekker GA et al, 1998 – Artmış trofoblast apopitoz/nekroz Leung DN et al, 2001, Crocker IP et al, 2003, Austgulen R et al, 2004 – Trofoblast istilasına karşı maternal enflamatuvar yanıtın artması Chua S et al, 1991, Knight M et al, 1998 Johansen M et al, 1999, Sargent IL et al, 2003 Preeklampsinin latent fazı boyunca hemodinamik incelemesi, tanımlamada kullanılan farklı sınıflamadan dolayı yetersiz ve çelişkilidir: • Hafif, orta, şiddetli • Erken, geç Erken ve geç PE terimleri daha moderndir. Hastalığın değişik formları olarak kabul edilen ve farklı etiyolojiye sahip bu iki durum daha yaygın olarak kabul edilmektedir. Von Dadelszen P et al, 2003 Huppertz B, 2008 Erken başlangıçlı preeklampsi, 34. haftadan önce ortaya çıkar. Anormal uterin arter Doppleri, Fetal büyüme kısıtlılığı, olumsuz maternal ve neonatal sonuçlarla daha çok ilişkilidir. Odegord RA et al, 2000 – Murphy DJ et al, 2000, MacKay AP et al, 2001 – Ness RB et al, 2006 • Plasental patolojiler daha sıktır. Moldenhauer JS et al, 2003, Sebire NJ et al, 2005 Geç başlangıçlı preeklampsi, 34. haftadan sonra ortaya çıkar. Normal veya hafif artmış uterin arter rezistans indeksi, daha az fetal ilişki, daha kabul edilebilir neonatal sonuçlarla ilişkilidir. Sibai B et al, 2005 – Ness RB et al, 2006 Doppler ultrasonografi, preeklampsinin erken teşhisinde önemli rolü olan uteroplasental dolaşımın muayenesinde kullanılan noninvazif bir metoddur. Campbell et al, 1983 Preeklampsi Tahminiyle İlgili Çalışmalar • 1966-1997 yılları arası yapılan 12,994 hastayı içeren 27 çalışma • İncelemedeki gebelik yaşı: 12-36. hafta • İnceleme metodu: CW (Continuous wave doppler), PW (Power wave doppler), CM (colour mapping) • Ölçülen parametreler: RI, S/D, D/S ratio • Sonuç: Uterin arter doppler akım hızı, preeklampsi, intrauterin gelişme kısıtlılığı (İUGR) ve perinatal ölümü tahmin etmede kısıtlı değere sahiptir. Chien PFW et al, 2000 • Sistematik derleme ve meta analiz, 74 adet preeklampsi çalışması (79,547 hasta) • Yorum: – Anormal uterin arter dalga formları, İUGR’dan ziyade preeklampsiyi tahmin etmede oldukça başarılıdır. – Pulsatilite indeksi, yalnız başına veya çentiklenme ile birleşik kullanıldığında, PE’yi tahmin etmede çok daha fazla başarılı Doppler indeksleridir. Cnossen JS et al, 2008 • Çok merkezli, prospektif çalışma, 30,639 tekil gebe 22-24. haftalar arası incelemede Ortalama uterin arter pulsatilite indeksine (PI) bakılmış. • PI > 95. persentil – Erken başlangıçlı preeklampsinin tahmininde %77.2 – 34-37. haftalarda ortaya çıkan PE tahmininde %35.9 – 37. haftadan sonra ortaya çıkan PE tahminide %21.9. Yu CKH et al, 2008 • Sistematik derleme, 37 uygun çalışma • 71 farklı ultrasonografik ve biyokimyasal belirteç bileşimi – Düşük riskli toplulukta (PP-13, PAPP-A, ADAM 12, Activin A, Inhibin A, Uterin arter Doppleri, 1. ve erken 2. trimestir), Sensitivite %60 - %80, Spesifisite > %80 – Yüksek riskli toplulukta (PP-13 ve PI, 1. trimestir), Sensitivite %90, Spesifisite %90. Giguere Y et al, 2010 • 32,850 tekil gebe {Preeklampsi gelişen 752 hasta(2.2%)} • 11-13. haftalar – Maternal karakteristikler ve öykü – Uterin arter pulsatilite indeksi – Ortalama arter basıncı – PAPP-A, PlGF, PP-13, İnhibin A, Activin A, Soluble endoglin, Pentraxin-3, P-selectin • Yanlış pozitiflik oranı %5 • Saptama oranı: – Erken başlangıçlı (34. haftadan önce) %91 – Ara preeklampsi (34-37. hafta arası) %79.4 – Geç başlangıçlı (37. haftadan sonra) %60.9 Akolekar R et al, 2011 Sonuç • Preeklampsi, maternal ve perinatal morbidite ve mortalitenin başlıca nedenlerinden biridir. • Doppler ultrasonografi preeklampsiyi tahmin etmede faydalıdır. • Özellikle, biyokimyasal ve ultrasonografik belirteçlerin beraber uygulanması tahmin edilebilirliği arttırır. • Ancak yine de, iyi planlanmış, prospektif, geniş katılımlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: