Özet:

Obstrüktif uyku apne sendromu (OUAS) olarak bilinen hastalık gündüz aşırı uyku eğilimine yol açar. Direksiyon başında uyuklama ve gündüz aşırı uyku eğilimi, sıklıkla boş yolda, uzun yolculuklarda, az motor aktivite gerektiren sürüşlerde gözlenir ve trafik kazalarına yol açabilir. Bu nedenle çalışmamızda uzun yol sürücülüğü yapan kamyon şoförlerinde uyku apne sendromu semptomlarının sıklığının belirlenmesi ve trafik kazasıyla ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Sürücülerle yüz yüze görüşülerek demografik özellikleri, sağlık durumları, uyku apne sendromu semptomları, yaptıkları trafik kazalarına ilişkin bilgilerin değerlendirildiği anket formu dolduruldu. Çalışmaya tamamı erkek, uzun yol sürücülüğü yapan 316 kamyon şoförü alındı. OUAS majör semptomlarından horlama %52.8, gündüz aşırı uyku hali %25.6, tanıklı apne %9.8, üç semptomun birlikte olması %2.8 sıklığında saptandı. Üç yüz on altı şoförün 94 (%29.7)'ü trafik kazası yaptığını bildirdi. Kazaların 28 (%29.8)'inde can kaybı vardı. Kaza yapanların 19 (%20.2)'u uyuma sonucu kaza yaptığını ifade etti. Horlama semptomu uyuma sonucu kaza yapanlarda %78.9, diğer nedenlerle kaza yapanlarda %51.5 sıklığında idi ve gruplar arasında anlamlı farklılık vardı. Kaza yapan sürücülerde, kaza yapmayanlara göre boyun çevresi ve şoförlük süresi anlamlı olarak daha fazla idi. Aynı zamanda boyun çevresi ≥ 42 cm, beden kitle indeksi ≥ 30 ve kaza sayısı iki ve üzerinde olanlarda horlama anlamlı olarak daha fazla saptandı. Sonuç olarak uyku apne sendromu risk faktörleri ve semptomları sürücülerde yaygın olarak bulunmaktadır ve trafik kazası riskini arttırmaktadır.

Anahtar Kelimeler: