Abstract:

Öğrenci merkezli, çağdaş bir yöntem olan ve eğitimin her aşamasında uygulanabilen işbirliğine dayalı öğrenme, öğrencilerin heterojen gruplar oluşturarak bir konu etrafında amaç birliği içinde çalıştıkları, öğrenmelerini karşılıklı olarak kolaylaştırdıkları, özgüvenlerini ve özsaygılarını artırdıkları, iletişim, eleştirel düşünme, problem çözme ve sosyal becerilerini geliştirdikleri bir yöntem olarak tanımlanmaktadır.[1] Bu çalışmada ise çağdaş dünyanın gerektirdiği becerileri bireye kazandırmada etkili olduğu görülen işbirliğine dayalı öğrenmeyle ilgili 2015-2022 yılları arasında yayınlanmış doktora tezlerini, 17 araştırma sorusu doğrultusunda sistematik derleme yoluyla incelemek amaçlanmıştır. Bu nedenle YÖK Ulusal Tez Merkezi veritabanında ölçüt örnekleme yoluyla belirlenen kriterler doğrultusunda taramalar yapılmış ve sonuç olarak 53 doktora tezinin tam metnine ulaşılmıştır. Ulaşılan tezler, betimsel içerik analizi yoluyla çözümlenmiş ve elde edilen bulgular frekanslardan da (f) yararlanılarak tablolar ve grafikler halinde sunulmuştur. Buna göre tezlerde katılımcı olarak en çok ortaokul ve lisans öğrencilerinin seçildiği, en çok karma yöntemin, uygun örneklemenin ve Birlikte Öğrenme tekniğinin tercih edildiği görülürken, çoğu tezde örnekleme yöntemlerinin belirtilmediği, araştırma desenleri hakkında eksik bilgiler verildiği ve hiçbir tezde özel durumlu öğrencilerin ele alınmadığı da dikkati çekmiştir. Geçerliği ve güvenirliği sağlamak için yöntemin eksiksiz verilmesi ve özellikle katılımcıların çeşitlendirilmesi, kolay ulaşılabilir örneklem gruplarıyla değil gerçek hedef gruplarıyla ve literatürde incelenmeye ihtiyaç duyulan gruplarla çalışılması önerilmektedir.

[1] Varışoğlu, B. (2016). İşbirlikli okuma ve yazma etkinliklerinin Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin dil kaygılarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1108-1119.

Keywords: