Özet:

Çocuklarda ihmal-istismar belirtisi olabilecek değişiklikleri fark etme konusunda kritik önemi olan öğretmenlerin bu sorumlulukları yerine getirebilmeleri için bilgi ve risk tanıma düzeylerinin yeterli olması çok önemlidir. Bu çalışma, öğretmen adaylarının çocuk hakları ve çocuk ihmal-istismarı ile ilgili bilgi ve görüşlerini saptamak amacıyla yürütülmüştür. Araştırmaya bir eğitim fakültesinde 2017-2018 öğretim yılında okuyan 2.169 öğrenci katılmıştır. Veriler toplam 72 sorudan oluşan bir anket formu aracılığı ile gözlem altında toplanmış, IBM SPSS v24.0 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Dağılım ölçütleri, sayı ve yüzde dağılımları verilmiştir. Gruplar arası karşılaştırmalar için değişken türüne göre ki-kare, Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Katılımcıların dörtte üçü Çocuk Hakları Sözleşmesini okumamıştır. İhmal-istismar vakası ile karşılaştığında hangi mercilere başvurması gerektiğini bildiğini belirtenlerin yüzdesi %44,3 olup bu kişilerin en sık verdiği yanıt “kolluk kuvvetleri”dir (%53). Katılımcıların sadece %9,5’i konuyla ilgili yeterli bilgi düzeyine sahip olduklarını düşünmektedir. Çocuk haklarıyla ilgili toplam 19 soruya verilen doğru yanıt ortalaması 14,0±2,0 (en küçük-en büyük=0-19), çocuk ihmal istismarıyla ilgili toplam 25 soruya verilen doğru yanıt ortalaması 14,9±3,5’tir (en küçük-en büyük= 0-24). Kadın katılımcıların ve herhangi bir ihmal-istismar vakasına tanık olanların doğru yanıt sayıları anlamlı şekilde daha yüksektir. Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü öğrencilerinin çocuk hakları ile ilgili, Okul Öncesi Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin de çocuk ihmal-istismar ile ilgili doğru yanıt sayıları diğer bölümlerden anlamlı derecede yüksektir (sırasıyla p<0,001; p<0,001). Öğrencilerin bilgi ve farkındalıklarının artırılması için müfredata bu konularla ilgili dersler konmalıdır.

Anahtar Kelimeler: