Özet:

Son 10 yılda dünyada tüberküloz (Tbc) konusunda önemli gelişmeler olmuştur. Bugün dünya nüfusunun %32'si Tbc basili ile infektedir, her yıl yaklaşık 9 milyon kişi Tbc hastalığına yakalanmaktadır. Bu çalışmada, Diyarbakır'da Tbc insidansını ve buna etki eden faktörleri incelemek, tanıda bakteriyolojinin kullanılma oranını saptamak, tedavi tamamlama oranlarını tespit etmek ve yapılacak iyileştirmeler için fikir oluşturmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada verem savaş dispanserlerinin Tbc bildiriminde kullandıkları standart aylık formlar 1996-2004 yılları arasında retrospektif olarak incelendi. Ortalama yıllık Tbc insidansı 100.000'de 37.77, ortalama yıllık akciğer Tbc insidansı 100.000'de 30.11 idi. Bu dönemde 3724 yeni Tbc hastası saptanmıştı. Hastaların 2969 (%79.7)'u akciğer, 755 (%20.3)'i akciğer dışı idi. Akciğer Tbc'lilerin 842 (%22.6)'si yayma pozitifti. Akciğer dışı Tbc olarak en sık Tbc plörezi saptandı. Tüm hastaların 3354 (%90.1)'ü, akciğer Tbc hastalarının ise 2624 (%88.4)'ü tedaviyi tamamlamıştı. Kür oranına ait bir veriye rastlanmadı. Bu, Tbc kontrol sistemimizin en büyük problemlerinden biridir. 2005 yılıyla birlikte yeni oluşturulan formlarda kür oranları da öğrenilebilecektir. Toplam 162 (%4.4) hasta tedaviyi terk etmişti. Tbc insidansımız ülke rakamlarında yüksekti. Bunda, başta hızlı artan nüfus ve aynı evi paylaşan kalabalık aile yapısı olmak üzere, şehrin kötü sosyoekonomik faktörlerinin de rol oynadığı düşünüldü. Ayrıca, bakteriyolojik tanı oranı düşük saptandı. Bu oranın artırılması için gerekli çalışmalar yapılmalı, her hastada bakteriyolojik yöntemle tanı koymak için çalışılmalıdır. Tedavi bitiminde mutlaka balgam yayması yapılarak kür ispatlanmaya çalışılmalıdır. Tedavi süreci de mutlaka doğrudan gözetim altında tedavi stratejisi ile takip edilmelidir.

Anahtar Kelimeler: