Çamaşırhaneler; toplumların kimliğini oluşturan, sosyal bağ kurulmasına vesile olan, ortak kültür unsurlarındandır. Toplu yerleşim alanlarından çamaşırhaneler; özellikle de köy ve kasabalarda iş yapma ve dayanışmanın yaşandığı, komşu komşunun külüne muhtaç düşüncesinin hakim olduğu, sosyal hayata hizmet etmiş işleyişiyle, usulleriyle, adabıyla kendi içinde bir kültür oluşturmuşlardır. Tarihsel süreç içerisinde yaşam biçimine bağlı olarak toplumlar da oluşturdukları gelenek ve görenekleri ile değişen yaşam şartlarına uyum sağlamışlardır. Teknolojik gelişmelerin ve toplumsal kalkınmanın sonucunda pek çok olgu gibi çamaşırhaneler ve beraberinde getirdiği kültür de değişime uğramıştır. Mekân ve işleyiş değişse de çamaşırhaneler, suyun evlerimize getirilmesiyle çamaşırhanelerin eski işlevleri kalmamıştır. Bu çalışmada 1940-1975 yılları arasında Çankırı il merkezi, Ilgaz ve Kızılırmak ilçelerindeki çamaşırhaneler ile pınar ve çeşme başında yapılan yıkama ritüelleri incelenmiştir. Yörede kadınların belli günlerde çamaşır yıkadığı alanlar Çankırı’da merkezde ve diğer ilçelerde çamaşırhane olarak nitelendirilen yapılar olup, köylerde ve daha küçük yerleşim birimlerinde ise çeşmelere su kenarlarına yakın noktalar olduğu görülmüştür. Çamaşır yıkanan bu yerler, sabahın erken saatinde en güzel yerin kapılması için acele edildiği, ateşlerin yakılıp kazanlarda suların kaynatıldığı, tokaçlarla çamaşırların yıkanırken sohbet ve eğlencelerle sosyal etkinliklerin gerçekleştirildiği alanlardır. Sahada yapılan çalışmalarda Çankırı merkezi ile Ilgaz ve Kızılırmak ilçelerinde çamaşırhanelerin bulunduğu ve bir kısmının yapılarının henüz kaybolmadığı görülmüştür. Bu çalışmada, Çankırı il merkezi ve ilçelerindeki çamaşırhanelerin yapı özellikleri, günümüzdeki durumu ve sosyo kültürel ve sosyo ekonomik yönü ele alınmıştır. Yörede saha araştırılması yapılmış, kaynak kişilerle görüşülmüş, sanal ve yazılı kaynaklar incelenmiştir.
The washing rooms are among the common cultural elements that form the identity of communities, which facilitate the establishment of social connections. Wipes from large settlements, especially in the villages and towns, have created a culture within themselves, where the business and solidarity are experienced, where the thought of the need for the soil of the neighbor is dominated, with the function, the methods, and the responsibility of the social life. In the historical process, depending on the way of life, the societies have also adapted to the changing conditions of life with their traditions and habits. As a result of technological developments and social development, the washing rooms and the culture that they bring with them have also changed. While the place and function are changing, the washing rooms have not left the old functions of the washing rooms with the water brought to our homes. In this study, between 1940 and 1975, the Chankırı province center, Ilgaz and Kızılırmak districts and washing rituals were studied at the head of the fonts and fountains. The areas where women are washing in certain days are structures in the center and other districts called the washing room, and in the villages and smaller settlements there are points near the water boundaries of the rivers. These places to wash are areas where the best place is urged to cover early in the morning, where the fires are burned and the water is boiled in the caves, where the clothes are washed with tobacks and social events are conducted with conversation and entertainment. In the field, the work was carried out in the Chankırı center and Ilgaz and Redmak districts and some of their structures have not yet disappeared. In this study, the structure characteristics of the washing rooms in the Central and District of Chankırı, the current situation and the socio-cultural and socio-economic aspects were addressed. In the area field research was done, the source people discussed, the virtual and written sources were studied.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|