Özet:

Mecmûalar, edebiyat tarihi alanında dönemlerin doğru açıdan incelenebilmesi için önemli metinlerdir. Yazıldıkları dönem itibariyle edebî çevrelerin şiir ve estetik anlayışını doğrudan takip edebildiğimiz eserler olarak karşımıza çıkarlar. Yazıldıkları dönem şairlerinin popülerliği hakkında önemli verilere ulaşabilmemiz, eserleri günümüze ulaşamamış şairleri keşfetmemiz ya da divanı günümüze ulaşmış şairlerin şiirlerindeki hata ve bozuklukları tamir edebilmemize olanak verirler. Bu çalışmamızda da İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, NEKTY03296 numarada kayıtlı Mecmû’a-i Gazeliyât ve Eş’âr adlı eseri incelemiş bulunmaktayız. Öncelikle mecmûalar hakkında genel bilgi verilmiştir. Sonrasında mecmûa dil ve yazım özellikleri yönünden incelenip tanıtılmıştır. Mecmûada yer alan şairlerin, kaç şiir ile mecmûaya dâhil oldukları, şiirlerin yazıldığı nazım şekilleri ve bu şiirlerin hangi aruz kalıpları ile yazıldığı ile bu kalıpların bahirleri tablolar halinde verilmiştir. Mecmûa, 76 varaktan oluşmaktadır. 63’ü Farsça, 7’si Arapça ve 480'i Türkçe olmak üzere toplam 550 şiir barındırmaktadır. Bu şiirler 15. yüzyıl ve 19. yüzyıllar arasında yaşamış şairler tarafından kaleme alınmıştır. Çalışmamızın amacı bu mecmûayı tanıtmak, içeriği hakkında bilgi vermek ve araştırmacıların erişimine sunmaktır. Mecmûa çalışmamız, Mecmûaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP) ’ne uygun olarak hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: