Özet:

Tüketim toplumu ve bireyselleşen yaşam biçimi insanları yalnızlaştırmakta ve gerek birbirinden gerekse doğadan koparmaktadır. Yalnızlaşan insan giderek içinde olduğu kültür ve sosyal yaşantıdan kendini yalıtmakta, içsel denge ve huzurunu kaybetmektedir. İnsanı içinde olduğu bu yalıtılmışlık duygusundan kurtarmak ve ona yeni bir yaşam anlamı sunmak için başvurulan mekanizmalardan olan maneviyat, kısaca yaşama anlam katan ilke, deneyim ve değerler sistemidir. İş yerleri farklı düşünce ve inanca sahip bireylerin bir araya gelerek ortak bir amaç uğruna faaliyet gösterdikleri mekânlardır. İş yerinde manevi bir ortamın oluşturulması, çalışanları üretkenliğin başat aktörü veya bir makine olarak gören klasik anlayıştan sıyrılarak onların ruh, beden ve zihin gibi farklı özellikleriyle bir bütün olan daha insancıl bir yaklaşımın benimsenmesini gerektirir. Manevi liderlik, maneviyat olgu-sunun yaşamın her yerinde gözlemlenmesi, iş yerinde manevi değerleri öne çıkararak çalışanları güdüleyen bir liderlik düşünce-sinin olabileceği fikrinden hareketle geliştirilmiştir. Manevi liderlik, çalışanın salt maddi güdülerle hareket etmesini önleme ve onu içsel bir mutluluğa eriştirmek için çalışmayı da içerir. Böylelikle manevi liderler, çalışanları için bir yol gösterici ve onları iç huzura sevk eden bir aracı görevinde olurlar. Manevi lider, iletişime açık olduğu sürece dengeli bir örgüt iklimi gelişecek ve çalı-şanın duygularına erişmesi ve onu manevi bir yolculuğa davet etmesi kolaylaşacaktır. Manevi liderlik, çalışana bir yaşam anlamı kazandırmaktadır. Çalışanın kendisini işe ait hissetmesi ve verimli olabilmesi için inançlarını özgürce kullanabileceği ortamlar sunulmalıdır. Manevi liderlik, çalışanın gereksindiği içsel mekanizmaları harekete geçirerek onun verimini arttırır. Artan verim, iş yerinde üretkenliği yükseltirken iş yerinin huzurlu bir ortam olmasına da katkı sunar. Bu açıdan manevi liderlik, iş yerinde çatışmaları azaltıcı ve gerilim alanlarını uzlaştırıcı bir etkiye de sahiptir. Bu çalışmada yeni bir liderlik yaklaşımı olan manevi liderlik kavramı, kuramsal olarak incelenmiştir. Kavramın temel yapısı ve var olan mekanizmaları ele alınmaya çalışılmıştır. Literatüre yeni ve farklı bir bakış kazandırma amacındaki bu çalışma, nitel ve nicel çalışmaları yönlendirici kavramsal bir alt yapı sunma amacını da taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: