Özet:

Sovyet Türkmenistanı’nın ilan edilmesiyle birlikte Türkmenler arasında yönetimi Türkmenleştirme hareketi başlamıştır. Bu dönemde millilik düşüncesi ön plana çıkarak Türkmenleştirme politikası Sovyet Türkmenistanı’nda etkili olmuştur. Bu bağlamda Sovyet Türkmenistanı’nın ilk yıllarında Türkmenleştirme ile ilgili yazılar kaleme alınmıştır. Bu konuda yazılar kaleme alanlardan biri de “A. H.” şeklinde kısaltma adıyla yazısının altına imza atan yazar olmuştur. “A. H.”, 31 Ekim 1926 yılında “Türkmenistan” gazetesindeki “Edareleri Yerlileştirmek ve Termin Meselesi” (Kurumları Türkmenleştirme ve Kavram Konusu) adlı yazısında, Sovyet Türkmenistanı’nda kurumları Türkmenleştirilme ve Türkmen dilinin terminolojisini ele almaktadır. Yazar, Türkmen dilinin terminolojisini zenginleştirmede iki yöntemin önemli olduğunu belirtmektedir: Türk halklarında kullanılan kavramlar ve Arapça – Farsça ıstılahları. Bunun üzerine Muhammet Geldiyev “Divanları Yerlileştirmek hem Adalga Meselesi mi ya ki Yeke Adalga Meselesi mi?” (Divanları Türkmenleştirme ve Kavram Konusu mu veya sadece Kavram Konusu mu?) isimli yazısında, detaylı bir şekilde Sovyet Türkmenistanı’nın ilk yıllarındaki Türkmenleştirme düşünceleri bağlamında terminoloji konusunu açıklamaktadır. Yazarların konuyla ilgili ele aldıkları yazılar, Türkmen düşünce tarihinde Türkmenleştirme bağlamında irdelenen terminoloji konusunda aydınlatıcı metinlerdir.

Anahtar Kelimeler: