Özet:

Bu araştırmanın amacı uluslararası alanyazında Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) ve Zihin Yetersizliği (ZY) olan bireylerle gerçekleştirilmiş ebeveyn koçluğu uygulamalarının etkilerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda OSB ve ZY olan bireylerle gerçekleştirilmiş ebeveyn koçluğu uygulamalarının etkililiklerini değerlendiren hakemli dergilerde 2020 yılına kadar yayımlanmış makaleler taranmıştır. Tarama sonucunda dâhil edilme kriterlerini (araştırmanın katılımcılarının OSB veya ZY tanısı almış olması, araştırmaların hakemli dergilerde yayımlanmış makale olması, öğretim sürecinde ebeveyn koçluğu uygulaması kullanılması, deneysel/yarı deneysel araştırmalar olması) karşılayan toplam 25 makale çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırmaların bulunması için Akademik search complete, Google scholar ve ERIC veri tabanlarından yararlanılmıştır. Ele alınan araştırmaların konu, katılımcı, yaş, yöntem, model, ortam, izleme, genelleme, uygulama güvenirliği, gözlemciler arası güvenirlik, sosyal geçerlik ve bulgular bölümleri incelenerek oluşturulan tabloda ilgili başlıklar altında verilmiştir. Araştırma sonunda ele alınan çalışmaların büyük çoğunluğu ebeveyn koçluğu uygulamalarının OSB ve ZY olan bireylerde kullanımının etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçlarının ülkemizde özel gereksinimli bireylerle ebeveyn koçluğu uygulamalarıyla ilgili çalışma yapmayı planlayan araştırmacılara yol göstermesi beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: