Özet:

Evde bakım işleri veya daha genel bir tartışma bağlamında bakım, kadınların sorumlu tutulduğu bir alan olup bakımın toplumsal cinsiyet literatüründe uzun bir tartışma geçmişi bulunmaktadır. Farklı ülke deneyimlerinde, bakım emeğinin ilk adımda kurumsal bakım hizmetlerinden aileye geçtiği ve ikinci adımda ise göçmen veya yerelden kadınların ucuz emeğine bel bağlayarak yine aile içinde çözüme kavuşturulmaya çalışıldığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı engelli ve yaşlı bireylerin evde bakımı için geliştirilen evde bakım yardımı uygulamasından yararlanarak ücret karşılığında bakım veren kadınların deneyimlerini, sorunlarını ve taleplerini incelemektir. Nitel araştırmaya dayanan bu saha çalışması, Gaziantep merkez ilçelerinden Şehitkamil’de bakım yardımı alan on beş kadınla yapılan derinlemesine görüşmelere dayanmaktadır. Görüşmelerde yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, evde bakım yardımı, bakım veren kadınlara ekonomik bir destek sunsa da bu ekonomik desteğin sadece kadının refahı için harcanmadığı ortaya çıkmaktadır. Yardımın, hanenin kira ve gıda gibi ihtiyaçlarına, bazı hijyen ürünlerine veya bakımı kolaylaştıran aletlere harcandığı görülmektedir. Araştırmanın bir diğer bulgusu ise bu yardımın, bakımdan kadının sorumlu tutulduğu geleneksel düşünceyi beslediği, bakımın profesyonel bir düzeyde yapılamadığı ve en önemlisi bakımı aile fertleri arasında paylaştırmaktan ziyade bir bireye yüklemesi nedeniyle bireyi sosyoekonomik alandan yalıtarak psikolojik sorunlara yol açabilmesidir.

Anahtar Kelimeler: