Abstract:

Hristiyanlığın ilk dönemlerinden itibaren martirlik ve azizlikle ilgili inanç ve dinî pratikler oluşmaya başlamıştır. Özellikle Erken Hristiyanlık döneminin şartları bu ritüelleri belirlemiş ve tetiklemiştir. Hristiyanlığın ilk dönemlerinde inananlara karşı gerçekleştirilen zulümler onları çeşitli zorluklara ve işkencelere maruz bırakmıştır. Hristiyanlık karşıtlarının en büyük kolu olan pagan inancını sürdüren Roma İmparatorluğu mensupları, Paganizme karşı tüm dinî hareketleri şiddetle bastırmaya çalışmıştır. Baskılar ise Hristiyanların direncini artırmış ve Hristiyanlığın yayılmasına zemin hazırlamıştır. Ancak Hristiyanlar bu zulüm karşısında inançlarını korumak için büyük fedakârlıklar yapmışlardır. Bununla birlikte bu şiddet ortamı dinî kahramanlar yaratmış ve söz konusu kahramanlar kendilerini Tanrı yolunda kurban ederek Tanrı kutsallığına şahitlik / martirlik etmişlerdir. İnananlar kutsal saymaya başladıkları martirlerin hatıralarını yaşatmak için geride bıraktıklarını da kutsal sayarak yüceltmişlerdir. Bu çalışmanın konusu olan Erken Hristiyanlık döneminde yaşamış ve kültü yüzyıllarca yaşatılmış Galatia’nın en önemli azizlerinden Aziz Martir Platon’dur. Aziz Platon yaşadığı dönemde zulümlere maruz kalmış ve daha sonra martirlik mertebesine ulaşmıştır. Çalışmada Aziz Platon’un hagiografik ve dönem kaynaklarındaki yeri ve Bizans resim sanatındaki örnekleri incelenmiştir. Aziz Platon’un 6. yüzyılın sonundan 14. yüzyıla kadar ikona, röliker, duvar resimleri ve el yazmalarında tasvirleri olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak temsillerinin çok fazla olmamasına karşın, var olan örneklerde hagiografik ve dönem kaynaklarının izlenmesinin yanı sıra dönem ve bölgeye ait üslup özelliklerinin de bulunduğu görülür.

Keywords: