Görüntüleme
23
İndirme
2
Amaç: Obezite; pek çok hastalığa yol açabilmekte olup yaşam kalitesini de düşürmektedir. Sağlık okuryazarlığı (SOY) ise obez kişinin sağlık durumu açısından belirleyici rol oynayabilmektedir. Bu çalışmada; obez yetişkinlerde SOY ile obeziteyle ilişkili iyi olma hali arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel bu çalışma; üçüncü basamak bir hastanenin aile hekimliği polikliniğine Nisan-Temmuz 2022 tarihleri arasında başvuran 18-65 yaş arası kişilerden, son 1 yıldır beden kitle indeksi (BKİ) 30 kg/m2 ve üzeri olan ve çalışmaya dahil etme kriterlerini karşılayanlar ile gerçekleştirildi. Verileri elde etmede; hasta bilgi formu, obezite ile ilişkili iyi olma anketi (ORWELL 97-TR) ve sağlık okuryazarlığı ölçeği-kısa form (SOY-KF) kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 201 katılımcının %70,6’sı (n=142) hafif obez idi. SOY-KF indeks puanı 32,71±9,93, ORWELL 97-TR toplam puanı 41,22±14,86 idi. SOY-KF ile ORWELL 97-TR Alaka- “sosyal ilişkiler” alt boyut puanı arasında anlamlı ilişki saptandı (r=0,292; p<0,001). SOY-KF puanı ile obezite süresi (p=0,030), son 1 yılda kilo değişimi (p=0,048), diyet (p=0,048) ve egzersiz yapma (p<0,001) arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı. ORWELL 97-TR toplam puanı ile ise yaş (p=0,007), eğitim durumu (p=0,001), BKİ (p=0,016), son 1 yılda kilo değişimi (p=0,001), diyet (p<0,001) ve egzersiz yapma (p=0,009) arasında anlamlı bir farklılık bulundu. Sonuç: Bu çalışmada; ölçeklerden alınan puanlara göre katılımcıların yaşam kalitesi orta düzeyde iken, SOY orta-iyi düzeyde bulundu. Ancak SOY arttıkça obez kişilerin yaşam kalitesi sosyal ilişkiler açısından olumsuz etkilenmekte idi. Daha önce diyet ve egzersiz yapanlarda SOY düzeyi daha yüksek iken kilo alımı ve uzun obezite süresi daha düşük SOY ile ilişkili idi. Yüksek eğitim düzeyi, genç yaş ve kilo alımı yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemekte idi. Verilerimiz toplumun ve sağlık profesyonellerinin obeziteyi uzun vadede etkili bir şekilde yönetebilmesi hususunda SOY’yi artırmanın önemini vurgulaması açısından önem arz etmektedir.
Obesity can lead to many diseases and also decreases the quality of life. Health reading (SOY) can play a decisive role in the health status of an obese person. This study aims to assess the relationship between obesity and obesity in obesity adults and to study the factors affecting it. Method: Cut this study was carried out with persons between the ages of 18-65 who apply to the family medical clinic of a third stage hospital between April and July 2022, who have the body mass index (BMI) of 30 kg/m2 and above for the last 1 year and who meet the inclusion criteria. In obtaining the data; the patient information form, the obesity-related well-being survey (ORWELL 97-TR) and the health literature scale-short form (SOY-KF) were used. Results: 70.6% of the 201 participants involved in the study (n=142) were slightly obese. The SOY-KF index score was 32,71±9,93, the total score of ORWELL 97-TR was 41,22±14,86. A meaningful relationship between SOY-KF and ORWELL 97-TR was established between the "social relations" sub-dimensional score (r=0,292; p<0,001). There was a statistically significant difference between SOY-KF and obesity time (p=0,030), weight change (p=0,048 in the last 1 year), diet (p=0,048) and exercise (p<0,001). With the total score of ORWELL 97-TR, there was a significant difference between age (p=0,007), training (p=0,001), BMI (p=0,016), weight change (p=0,001), diet (p<0,001) and exercise (p=0,009) in the last 1 year. Result: In this study; according to the scores taken, the quality of life of the participants was in the middle, while SOY was in the middle-good. However, as SOY increased, the quality of life of obese people was negatively affected in terms of social relationships. Previously, the SOY levels were higher in dieters and exercisers, while weight gain and long obesity period were associated with lower SOY. High level of education, youth and weight gain had a negative impact on the quality of life. Our data emphasizes the importance of increasing SOY in order for society and health professionals to manage obesity effectively in the long run.
Alan : Sağlık Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
