Özet:

İnsan yeryüzünde var olduğu andan itibaren çevresindeki canlı ve cansız varlıklarla çetin bir yasam mücadelesi içinde olmuştur. İnsan yasayabileceği bir çevrede, uygun çevresel koşulları oluşturabildiği ya da ürünlere sahip olabildiği ölçüde rahat yaşayabilmistir. İnsan bir çevrede yaşamaya başladıktan sonra da daha iyi koşullarda yaşayabilmek için daima bir mücadele içinde olmuştur. Bilgi birikimi, yeteneği, deneyimi ve teknolojik gelişmişliği arttıkça daha iyi koşullarda yaşanabilir çevre ve ürün oluşturabilmistir. İnsan ortaya çıktığı andan itibaren yaşamını kolşylastıran çesitli ürünler yapmıs ise de Sanayi Devrimi başlangıcından, İkinci Dünya Savaşı’na kadar giderek daha teknik, daha güçlü ve amacına uygun çevre oluşturabilmis ve ürün üretebilmistir. Ancak bunları yapanın ve kullananın insan olduğu gerçeği hep göz ardı edilmiştir. İkinci Dünya Savaşı’ndan itibaren yavaş yavaş insan faktörünü ön plana çıkarma düsüncesi gelişmeye başlamıstır. Bir çevre ya da ürünün onu kullanan ve ondan yararlananın özellik ve kapasitesine uygun üretmenin önemi ve değeri ancak daha iyi olarak günümüzde anlaşılabilmistir. Bir çevre ya da ürün, işlevsellik, orijinallik, teknolojiklik, estetiklik, antropometrik ve ekonomiklik gibi kriterlere uygun oluşturulan çevre ya da ürünün ergonomikliğinden söz edilebilir. Bu nedenle ergonomik olarak tasarımlanıp üretilen çevre ve ürünler, insanın bedenen, ruhen ve sosyal yönlerden sağlıklı kalmasında ön koşuldur diyebiliriz. Ayrıca insan motivasyonu ve verimliliği için ergonomik kriterlere göre çevre ya da ürün oluşturmanın gerekliliği ancak yakın bir zamanda ortaya konabilmiştir. Bu araştırmada antropometri tekniği tanıtılarak, ergonomik tasarımın kısa bir tarihçesi verilmiştir. Ayrıca her türlü ergonomik çevre ve ürün tasarımında antropometrinin önemi, antropometri tekniğinin doğruluğunu ve güvenirliğini etkileyen uygulama özellikleri ve antropometri tekniğinden yararlanan bilim dalları ile sanayi kuruluşları açıklanmıştır. Antropometri tekniğinin kaliteli çevre ve ürün tasarımında taşıdığı önem vurgulanarak yaşam kalitesinin artırılmasında bu tekniğin katkıları tartışılmıstır.

Anahtar Kelimeler: