Özet:

Amaç: Şizofreni hastasının tanı/tedavi/rehabilitasyonunda hemşire önemli bir role sahiptir. Hemşirenin etkin bakım sunmasında kanıta dayalı uygulamalar ve hemşireliğe özgü bilimsel veri tabanının oluşması gereklidir. Bu bilginin sağlanmasında lisansüstü tezler kritik bir noktadadır. Gereç-Yöntem: Retrospektif tanımlayıcı tipte olan çalışmada ‘Ulusal Tez Merkezi’nde yer alan hemşirelik tezlerinden ‘şizofreni’ ile ilgili olanlar incelenmiştir. Araştırma kapsamına uygun 1988-2019 yılları arasında yayınlanmış 99 teze ulaşılmıştır. Bulgular: Tezlerin %47.4’ünün 2015-2019 yılında yayınlandığı, %76,7’sinin yüksek lisans tezi olduğu, %41,4’ünün tez danışmanının ‘Dr. Öğr. Üyesi/Yard. Doç. olduğu, %66,6’sının tanımlayıcı olarak yapıldığı, %49,4’ünün örneklemini şizofren hastaların oluşturduğu, %34,3’ünün psikiyatri polikliniğine başvuranlardan seçildiği, %13,1’inin Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü tarafından, %69,6’sının psikiyatri hemşireliği anabilim dalından yapıldığı, yüksek lisans tezlerinin %12,6’sında bakım yükü, doktora tezlerinde ise %13,6’sında ilaç/tedavi uyum değişkenlerinin incelendiği belirlenmiştir. Sonuç: Hemşirelik alanında şizofreniye yönelik tezlerin daha çok yüksek lisans düzeyinde olduğu, yıllar arttıkça şizofreni alanında yapılan tezlerin arttığı, doktora tezlerinin daha çok yarı deneysel olarak, şizofren hastalarla, psikoeğitim gerçekleştirilerek yapıldığı; yüksek lisans tezlerinin daha çok tanımlayıcı olarak yapıldığı, örnekleminin daha çok hastalar olduğu görülmüştür. Bu doğrultuda, niceliksel kadar nitel verilerin de analiz edildiği tezlerin planlanması, bu tezlerden elde edilen bilgilerin hemşirelik uygulamalarında kullanılması önerilebilir. 

Anahtar Kelimeler: