Özet:

Kaolenlerin demir içeriğini istenilen sınır değerlere azaltmak için çeşitli fiziksel ve kimyasal yöntemler endüstriyel olarak uygulanmaktadır. Yaygın olarak uygulanmasına rağmen fiziksel yöntemlerin (klasik manyetik ayırma, yeni ve daha pahalı olan süper iletken manyetik ayırma) etkinliğinin düşük olması, kimyasal demir uzaklaştırma yöntemlerinin önemini artırmaktadır. Bu çalışmada organik asitler kullanılarak, ÇİMSA A.Ş.`den alınan kaolen numunesinde safsızlık olarak bulunan demirin uzaklaştırılması araştırılmıştır. Farklı organik asitlerin performansı, sıcaklık, katı/sıvı oranı, liç süresi ve reaktif derişimi gibi parametrelerin demir uzaklaştırma verimine etkisi Yates deneysel düzen tekniğine göre yapılmış olup, elde edilen sonuçların değerlendirilmesi işlemleri için ANOVA-Yates analizi uygulanmıştır. Belirlenen optimum şartlarda (katı/sıvı oranı: %10, oksalik asit derişimi: 40 g/L, sıcaklık: 90°C, liç süresi: 120 dk) oksalik asit liçinde Fe2 O3 giderim verimi %34,45 olarak tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Kaolen, Saflaştırma, Organik asit, Liç, Demir uzaklaştırma. To reduce the iron content of kaolin to the desired levels, a variety of industrial physical and chemical processes are employed in practice. Though the physical methods (classical magnetic separation, new and more expensive super conductive magnetic separation in particular) are extensively used, generally low efficiency of these methods has led to the search for alternative chemical methods for the removal of iron, which have gained importance recently. In this study, the chemical removal of the iron impurity present in kaolin supplied by ÇİMSA Inc. was investigated by using organic acids. The effect of parameters including the type of organic acids, temperature, pulp density, leaching time and reagent concentration on the extent of iron removal were investigated applying factorial design ANOVA-Yates test technique for the statistical analysis of the results. Under optimum condition (10% pulp ratio, 40 g/L of oxalic acid concentration, 90°C temperature and 120 minutes of leaching (reaction) time), the removal of Fe2 O3 was obtained as 34.45% for oxalic acid leaching. Keywords: Kaolin, Purification, Organic acid, Leaching, Iron removal.

Anahtar Kelimeler: