Abstract:

 Günümüzde arıcılık bazı ülkelerin kırsal kalkınma sürecinde en önemli araçlardan birisidir. Türkiye, arıcılık açısından büyük bir potansiyele sahip olduğu halde bu alanda çok sayıda sorunlarla karşılaşmaktadır. Diğer yandan, Türkiye‟de arıcılığın tarımsal boyutunu inceleyen çalışmalar yaygın olmasına karşın pazarlama boyutunu inceleyen çalışmaların çok az olduğu görülmektedir. Bu nedenle, yapılan çalışmada tüketiciler tarafından arı ürünlerinin bilinirliği ve satın alma sıklığı arasındaki ilişkilerin incelemesi amaçlanmıştır. Bu çalışma 2006 Mayıs-Ağustos aylarında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evrenini ülkemizin çok sayıda il ve ilçelerinde ikamet eden tüketiciler oluşturmuştur. Tesadüfî olarak seçilen 485 tüketici ise çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak yüz yüze anket yöntemi kullanılmıştır. Kuramsal bilgiler ışığında hazırlanan anket formu 18 sorudan oluşmuştur. Elde edilen veriler SPSS paket programında frekans dağılımları, ortalamalar, Spearman korelasyonu ve tek yönlü varyans analizi ANOVA ile değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonuçlarına göre, ankete katılan tüketiciler arasında balın bilinirliği %99.4, polenin bilinirliği %61.6, arı sütünün bilinirliği %52.8, balmumunun bilinirliği %46.4, arı zehirinin bilinirliği %16.3, propolisin bilinirliği ise %8.9 olarak tespit edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların büyük çoğunluğu tarafından balın iki ya da altı ayda bir satın alındığı diğer arı ürünlerinin ise hiç satın alınmadığı tespit edilmiştir. Diğer yandan, çalışmanın hipotezleri test edildiğinde arı ürünlerinden her birinin bilinirliği ile satın alınma sıklığı arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır. Buna göre, arı ürünlerinin bilinirliği arttıkça satın alma sıklığı da artış göstermektedir. Ayrıca. Arı zehiri ve propolis dışında diğer arı ürünlerinin bilinirliği eğitim düzeyine göre farklılık göstermektedir. Arı zehri dışında diğer arı ürünlerinin bilinirliği ise gelir dağılımına göre farklılık göstermektedir. Son olarak elde edilen bulgulara göre, Türkiye‟de arıcılığın tarımsal üretim ve pazarlama boyutunu bütünleştiren bazı stratejilerin oluşturulması ve uygulanması önerilmiştir

Keywords: