Abstract:

Ülkemizde son yıllarda olası deprem risklerini minimize etmek amacıyla yeni bir kentleşme süreci başlatılmıştır. Kentlerimizdeki sağlıksız yapılaşmanın ve kontrolsüz kentleşmenin önüne geçmek amacıyla; depreme dayanıklı, daha sağlıklı yapılar üretmek için başlatılan bu süreç, bazı riskleri de beraberinde getirmiştir. Bu risklerden en önemlisi, yıkım çalışmaları esnasında komşu binaların zarar görmesi olarak ortaya çıkmıştır. Bu konuda belediyelere ve mahkemelere intikal eden birçok vaka bulunmaktadır. Söz konusu durumlara, fen ve sanat kurallarına aykırı olarak gerçekleştirilen yıkım uygulamaları sebep olmaktadır. Bu çalışmada İstanbul’da bulunan düşük-dayanımlı betonarme bir binada, yan parseldeki yıkım uygulamasından dolayı oluşan hasarlar incelenmiştir. Oluşan hasarların, yapının sismik performans seviyesine olan etkisi üç farklı analiz modeli oluşturularak belirlenmiştir. Öncelikle yapının hasarsız ve hasar aldığı durumundaki performans seviyesi nonlineer analiz yöntemi kullanılarak tespit edilmiştir. Ayrıca hasar alan bölgeyi güçlendirmek amacı ile yapının hasarlı durumu esas alınarak, söz konusu bölgeye yeni bir taşıyıcı eleman teşkil edilmiştir. Üç farklı durumda, hasarlı bölgenin lokal davranışı ve yapının genel performans seviyesi incelenerek deprem etkileri karşısında bu tip hasarın oluştuğu durumların ne gibi sonuçları olacağı irdelenmiştir. Yapılan çalışma neticesinde, benzer yapısal hasarların oluştuğu binalarda, gerekli sismik performans seviyesinin sağlanması için belirlenecek güçlendirme yaklaşımının, lokal veya tüm yapı için mi olması gerekliliği ortaya konmuştur.

Keywords: