Abstract:

Moğol baskısı sebebiyle Celâleddin Harezmşah ile birlikte Kirman Selçukluları ülkesinden ayrılıp Doğu Anadolu’ya geldikleri düşünülen Harezm Türklerinin bir kısmını oluşturan Kirmanlılar/Germiyanlılar arasında bulundukları anlaşılan Dedebalı cemaati ve muhtemelen bu cemaate adını veren Dedebalı, araştırma konumuzu teşkil etmiştir. Germiyanoğlu Yakup Bey’in 1321 tarihli Hacım Sultan Zaviyesi vakfiyesinde zaviye şeyhi olarak adı geçen Kirman/German/Germiyan Şeyhi Şeyh Mustafa oğlu Şeyh Dedebalı’nın bu cemaatle ilişkili olması kuvvetle muhtemeldir. Anadolu’da Kars-ı Maraş , Sivas, Niğde, Uşak, Manisa, Kütahya-Bursa, Balkanlarda ise Selanik, Ahyolu, Hrazgrad (Hezargrad/Razgrad?), Pravişte ve Tırnova taraflarında izlerine rastlanılan Dedebalıların, Germiyan beyliğinin Osmanlı hâkimiyetine girmesinden itibaren Osmanlı sürgün ve iskân politikaları gereğince Balkanlara doğru yayıldıkları söylenebilir. Dedebalı cemaati ile ilgili çalışmalarımız üç bölüm halinde tasarlanmıştır. Bunlardan ilk ikisini yani “Uşak kazası Dedebalılar karyesi” ile “Harmancık kazası Dedebalı karyesi ve zaviyesi” ile ilgili makalelerimizi yayınlamış idik. Çalışma serisinin sonuncusunda Dedebalıların Balkanlardaki izleri ve Tırnova kazası Dedebalı cemaati/karyesi konusunda bazı değerlendirmeler yapılmaya çalışılacaktır.

Keywords: