Özet:

Tutuş, Sultan Alp Arslan’ın oğlu Sultan Melikşâh’ın da kardeşidir. Melikşâh, Büyük Selçuklu Devleti tahtına geçtikten sonra Tutuş’u Suriye’ye göndermiştir. Çünkü o, bu sayede hem kardeşini tahttan uzak tutmak hem de onun Selçuklular adına Suriye’de fetih faaliyetleri gerçekleştirmesini istemiştir. Tutuş, Suriye’ye gittiğinde burada bulunan Türkmen Beyi Atsız, Büyük Selçuklu Devleti adına önemli başarılar elde etmişti. Ancak o, Dımaşk’ta Fâtımîler tarafından kuşatılınca Tutuş’tan yardım istemiş, o da yardıma gelerek şehrin idaresini ele geçirmiş ve Atsız’ı bertaraf ederek “Suriye Selçuklu Melikliğini” ilan etmiştir. Tutuş bundan sonraki süreçte gerek yerel idarecilere gerekse Mısır’daki Fâtımîlere karşı Suriye topraklarında hâkimiyet sahasını genişletmek için mücadele etmiştir. Fakat Melikşâh’ın ölümünden sonra Büyük Selçuklu Devleti tahtı için harekete geçerek bu mücadelenin yarım kalmasına sebep olmuş ve Melikşâh’ın oğluyla yaptığı savaşı da hayatıyla birlikte kaybetmiştir. Biz ise bu çalışmamızda Tutuş’un Suriye’de bulunduğu süre boyunca yaptıklarının bölge ve Selçuklu tarihi üzerine etkisini açıklamaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler: