Özet:

Türkiye’de 10 milyon ha’dan fazla alanda tahıl, mısır, soya ve ayçiçeği hasadı yapan 17 000’inin üzerinde biçerdöver bulunmaktadır. Türkiye’de biçerdöver kazaları ile ilgili bir çalışma bulunamamıştır. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, biçerdöver kazalarını; yaralanma, ölüm ve maddi kayıpları anlama ve azaltmaya yönelik olarak incelemektir. Çalışma verileri kaza haberlerinden; kaza tipi (tarla, yol, bölge, il), zaman (ay, gün), operatör yaşı ve cinsiyeti gibi bilgileri içerecek şekilde elde edilmiştir. 2002 ve 2017 yılları arasında gerçekleşmiş toplam 194 kaza incelenmiştir. Kazalardan 116’sı (%59.8) tarlada gerçekleşirken 78’i (%40.2) yollarda meydana gelmiştir. Toplam kazazede sayısı 228 (61 ölü ve 167 yaralı) olarak tespit edilmiştir. Yollarda meydana gelen kazaların tarladakilere göre daha ölümcül olduğu belirlenmiştir (%25.0 ve %9.0). Yol kazalarında en çok görülen kaza tipleri; çarpma / çarpışma (%65.4) ve devrilme (%16.7) iken, tarla kazalarında yangın (%41.4) ve vücudun bir bölümünün makineye kaptırılması (%25.9) olarak belirlenmiştir. Tarla ve yol kazalarının en sık gerçekleştiği bölgeler sırasıyla Güneydoğu Anadolu (%25.9) ve İç Anadolu Bölgesi (%30.8) olmuştur. Hem tarla (%72.4) hem yol (%75.6) kazalarının büyük bir bölümü yaz aylarında olmuştur. Tarla kazalarının %65.5’i, yol kazalarının %91.4’ünde kazazedeler hastaneye ambulans ile taşınmıştır. Hem tarla hem yol kazalarına karışan operatörlerin hepsinin (%100) erkek olduğu belirlenmiştir. Kazaların çoğunlukla insan hatasından kaynaklandığı dikkate alındığında, kazaların azaltılması için etkin bir iş güvenliği eğitimi ve denetiminin gerekli olduğu değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler: