Özet:

İletişim teknolojileriyle birlikte eş güdümlü ilerleyen gelişmelerin ışığında ortaya çıkan ‘metaverse’ dünyası beraberinde pek çok soru işaretini de getirmektedir. Bu bağlamda pek çok akademik çalışma yapılmış, birçok araştırmacının da odak noktası haline gelmiştir. Metaverse kavramı dilimize ‘evrenin ötesi’ olarak evrilmiştir. Metaverse dünyasının oluşumunda etkili olan teknolojik gelişmeler arasında sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik, karma gerçeklik gibi pek çok alan bulunmakta ve her biri birbirinden farklı uygulamada kullanılmaktadır. Teknoloji sektöründe devleşen firmalardan Apple, Samsung, Google gibi kuruluşların metaverse oluşumuna katkı sağlaması, konunun ulusal ve uluslararası gündemde büyük bir yer kaplamasına da sebebiyet vermektedir. İnsanların gündelik faaliyetlerinin bir parçası haline gelen ve hatta bunun ötesine geçen internetin ortaya sunduğu e-ticaret uygulamaları, pek çok kişi için yeni alternatif olarak değerlendirilmektedir. Bu bilgilerin gelişimi sonucunda sıkça duymaya başladığımız metaverse kavramı ise kullanıcılara fiziksel olarak uzak oldukları diğer kullanıcılarla görüşebilme, konuşabilme ve aktivite yapabilme olanağı sunmaktadır. E-ticaret kavramı hayatımızın önemli bir kısmında kendine yer etmişken metaverse teknolojilerinde de alışverişin gelişeceği düşünülmektedir. Bu çalışmada metaverse kavramının oluşmasında etkin rol oynayan kavramlardan Web 3.0, Sanal Gerçeklik ve Artırılmış Gerçeklik teknolojileri açıklanmaya çalışılarak birbirleri arasındaki ilişki saptanmıştır. Aynı zamanda açıklanan kavramlar üzerinden e-ticaret/ çevrimiçi ticaret olgusu incelenmiştir. Konuyla ilgili literatür çalışması yapıldığında gözlemlenen verilere göre alanında az kaynak olması çalışmanın önemini ve yeni bir bilimsel belge niteliği taşımasını açıklamaktadır. Çalışmanın amacı, son yıllarda oldukça popülerleşen ulusal/uluslararası kapsamda gerçekleşen gelişmeleri aktarmak ve bu bağlamda ortaya çıkan yeni teknolojilerin ortaya çıkardığı farklı alternatifleri değerlendirmektir.

Anahtar Kelimeler: