Abstract:

Gündelik hayatın temel unsurlarını oluşturan nesneler hem işlevsellikleri hem de estetik özellikleri bakımından kültürel belleği ve geleneksel dokuyu yansıtan özellikleri barındırırlar. İnsanoğlu, yaşam koşullarına bağlı olarak ihtiyaçlarını karşılamak ve hayatı kolaylaştırmak için sürekli olarak söz konusu nesnelerin işlevsel ve estetik üretimi ile hemhâl olmuştur. Söz gelimi göçebe topluluklar, sert iklim koşullarından korunmak ve temel gereksinimlerini karşılamak için yetiştirdikleri hayvanların yünlerini kullanarak halı dokumuşlardır. Zaman içerisinde halı dokumacılığı, işlevselliğinin yanı sıra estetik özellikler kazandığı gibi geleneksel dokuyu barındıran yönleriyle toplumlara ait estetik tecrübeleri yansıtmıştır. Göçebe hayatın ortaya çıkardığı bir el sanatı olan halı dokumacılığı, toplumsal ve çevresel bazı değişimlere rağmen günümüze kadar karakteristik özelliklerini koruyarak varlığını sürdürmüştür. El dokumacılığı süregelen geleneği, tekniği ve sanatı içinde barındıran geniş bir kültürel unsur olması nedeniyle birçok akademisyen ve sanatçının da çalışma konusu olmuştur. Öz İplik İş Sendikası’nın T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın destekleriyle gerçekleştirdiği “Anadolu’nun Kadim Dili: Bergama-Yunt Dağı” adlı proje kapsamında hazırlanan “Çözgüden Düğüme, Düğümden Motife Bergama Halıları” başlıklı çalışmanın Türkiye’nin geleneksel halı dokumacılığının renk, desen ve motiflere yüklenen anlamlarının tespit edilmesi hususunda dokumacılık sanatına önemli katkılar sağlayacağı öngörülmektedir.

Keywords: