AMAÇ: Anti-siklik sitrülinlenmiş peptid (anti-CCP) antikorları romatoid artrit (RA) tanısında son yıllarda kullanılmaya başlanmış yüksek özgüllük ve duyarlılığa sahip belirteçlerdir. Bu çalışmada ileri dönem RA hastalarında anti-CCP antikorlarının hastalık aktivitesi, radyolojik olarak saptanan eklem hasarı ile ilişkisinin ve prognostik değerinin araştırılması amaçlanmıştır. YÖNTEMLER: İleri dönem 122 RA hastası ve 50 sağlıklı kontrolde anti-CCP antikoru ve romatoid faktör (RF) titreleri ölçülmüştür. Hastalık aktivitesinin değerlendirilmesinde; hassas eklem sayısı (HES), şiş eklem sayısı (ŞES), vizuel analog skala (VAS)’ya göre ağrı şiddeti, sabah tutukluğu süresi, hastaya ve hekime göre global hastalık aktivitesi skoru, 28 eklemde hastalık aktivesi skoru (DAS 28), eritrosit sedimantasyon hızı (ESH), lökosit sayısı, C-reaktif protein (CRP) düzeyi kullanılmıştır. Fonksiyonel aktivite sorgulanması Health Assessment Questionnaire (HAQ), eklem hasarının radyolojik değerlendirilmesi Larsen Yöntemi ile yapılmıştır. BULGULAR: Hastaların %66.4’ünde anti-CCP antikoru, %59’unda RF pozitif bulunmuştur. RA hastalarında; anti-CCP titresi ile RF titresi (r=0.582, p<0.001), ŞES (r=0.187, p<0.005), hekime göre global hastalık aktivitesi skoru (r=0.237, p<0.01), DAS28 skoru (r=0.199, p<0.05) ve Larsen skoru (r=0.182, p<0.05) arasında anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. Anti-CCP pozitif hastalarda negatif olanlara göre ŞES (2.86±2.82 ve 1.71±1.52; p<0.01), HES (6.20±5.15 ve 4.41±3.65; p<0.05), sabah tutukluğu süresi (72.05±81.13 ve 39.29±55.24; p=0.01), hekime göre global hastalık aktivitesi (5.20±2.70 ve 3.78±2.20; p<0.01), DAS 28 (4.59±1.62 ve 3.84±1.37; p<0.01), Larsen (68.42±31.85 ve 54.30±36.76; p<0.01), HAQ skoru (0.76±0.64 ve 0.53±0.54; p<0.05), CRP düzeyi (23.23±30.82 ve 13.14±17.20; p<0.05), ESH (33.52±25.38 ve 26.63±30.05; p<0.05), lökosit sayısı (8.22±2.54 ve 6.73±2.91; p<0.01) anlamlı olarak daha yüksek saptanmıştır. SONUÇ: Çalışmamızda, RA’da anti-CCP antikorlarının daha şiddetli seyreden hastalık aktivitesi, daha yüksek fonksiyonel kayıp ve daha ağır radyolojik eklem hasarı ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Sonuç olarak, anti-CCP antikorunun RA hastalarında prognozun tayininde faydalı bir belirteç olabileceği kanısına varılmıştır.
Field : Sağlık Bilimleri
Journal Type : Uluslararası
Relevant Articles | Author | # |
---|
Article | Author | # |
---|