Abstract:

Bunalım kelimesinin anlamı “Alışagelmiş bir durumda birdenbire oluşan ve tehlikeyle sonuçlanabilen gerginlik, uyarıcılara karşı iş yapabilme gücündeki azalma ile kişinin kendine olan güveninin azalmasıyla karamsar ve umutsuz durumların artışı sonrasında meydana gelen ruhsal bozukluk çöküntü ve depresyon.” olarak (TDK 2010) tanımlanmaktadır . Bireyler bu bunalım durumundan bazen problemsiz bir şekilde çıkarken bazen de çeşitli ruhsal sıkıntılarla boğuşabilmektedir. Özelikle toplumların yapıtaşını oluşturan bireylerin yaşamış olduğu her bunalım, kişilerin özel hayatlarında çeşitli aksaklıklara yol açarken, diğer insanları da etkileyerek bütün toplum için önemli problemlere sebep olabilmektedir. Bunalımın oluşumuna sebep olan hususların başında ekonomik, toplumsal, ahlaki ve psikolojik olgular gelmektedir. Her toplumda olduğu gibi duygu ve düşüncelerle beslenerek eserler ortaya koyan sanatçıların da bu olgulardan etkilenmesi doğaldır. Kaldı ki sanatçılar, yaşadıkları çağda o toplumun ruhunu yansıtan eserleriyle birer ayna vazifesi görmüşlerdir. Çünkü sanatçılar, toplumlarda olup biten her durum karşısında gösterdikleri tutum ve davranışlarını eserlerinde yansıtmışlardır. Bu durum toplumsal her tür bunalımın sanat üzerindeki etkisi olarak değerlendirilmiştir. Bu bağlamda, içinde bulunduğumuz çağda da meydana gelen pek çok olayın sanatçılar üzerindeki etkilerinin toplumlara göre farklılıklar göstermesi de oldukça normaldir. Bu çalışmada bunalım temasının 19-20. yüzyılda Batı ve Türk Resim Sanatındaki etkileri incelenerek sosyal, kültürel ve psikolojik yönleriyle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma türlerinden olan doküman analizi (literatür tarama) yöntemi kullanılmıştır.

Keywords: