Özet:

Arkaik dönemde Phokaia tarımsal alanların yetersizdi. Ayrıca Kentin, doğu ve kuzey bölgelerinde güçlü devletlerin bulunmasından dolayı karadan açılamamıştır. Mevcut korunaklı iki limanı sayesinde denizcilikte gelişerek denizaşırı kolonizasyon sürecinde Miletos ile birlikteetkili kentlerinden biri olmuştur. Phokaia, on iki Ion kenti içinde, 50 kürekli gemilerle ilk deniz yolcuğuna çıkan Kent’tir. MÖ 7. yüzyılda tüm Akdeniz, Marmara ve Orta Karadeniz’e kadar daha çok deniz taşımacılığı seferleri düzenleyerek, bu bölgelerde birçok koloni kentler kurmuştur. Yapılan bu yoğun ticari ilişkiler ve kurulan koloniler sayesinde Phokaia MÖ 6. yüzyılın ilk yarısında Ionia’nıngelişmiş kentlerinden biri olmuştur. Bu süreçte MÖ 7. yüzyılın ortalarından MÖ 525 yıla kadar Mısır’la olan yoğun ticari ilişkileri neticesinde Phokaia’nın Mısır’ın özellikle görkemli mimarisinden etkilendiği anlaşılmaktadır. Phokaia’nın Mısır’daki Naukratis yoğunluklu kolonizasyon karakterinin daha çok emporion tarzında yani bir limana sahip olan ticari garnizon niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Ancak burada kurulan emporion, Kral’ın izniyle kurulmuş geçici bir yerleşimle sınırlı kaldığı anlaşılmaktadır Deniz taşımacılıkları sayesinde daha çok takasa dayalı ticaret yapma imkanı bulmuşlardır. Naukratis’te bulunan Phokaia üretimi seramikler ve ele geçen yazıtlar, Herodotos’un Mısır’daki Phokaia’nın varlığından söz ettiğini ispatlayan delillerdir. Bunlara ek olarak, Phokaia’daki kazıda ele geçen ve Mısır’da yapıldığı tahmin edilen fayans scrabe ile topraktan yapılmış değişik heykelcik ve seramikler ile Mısır etkili palmiye yapraklı sütun başlığının bulunması, Phokaia’nın Arkaik dönemde kolonizasyon hareketleri çerçevesinde Mısır’la etkileşim içerisinde bulunduğunu doğrular niteliktedir.

Anahtar Kelimeler: