Abstract:

Karaciğer fibrozu, hepatik stellat hücrelerin (HSC'ler) aktivasyonu ve karaciğerin fizyolojik yapısını bozan hücre dışı matris (ECM) bileşenlerinin aşırı birikimi ile karakterize bir hastalıktır. Karaciğer fibrozu, kronik karaciğer hastalıklarının artan prevalansına ve şiddetine katkıda bulunur. Klinik önemi büyük olan karaciğer fibrozu tedavi edilmezse ölümcül ve yoğun komplikasyonlarla seyreden siroz ile sonlanır. Siroz hepatosellüler karsinoma ilerleyebilir. Fibrozisin daha önce geri dönüşü olmayan bir süreç olduğu düşünülse de, çalışmalar, karaciğerin yüksek rejeneratif yeteneği nedeniyle, gerileme ve normal mimariye dönüşün, ilerlemiş hastalıkta bile diğer dokulardan daha yüksek olduğunu göstermiştir. Karaciğer hastalığının ilerlemesini ve HCC gelişimini önlemek için fibrozise neden olan sinyal yollarının hedeflenmesi ve anti-fibrotik tedavilere ihtiyaç vardır. Hepatik stellat hücrelerin (HSC'ler) aktivasyonu ve TGF-β, Wnt/β-katenin sinyal yolakları ve etkileşimleri hastalığın patogenezinde önemli rol oynamaktadır. Sirtuinler, NAD+ bağımlı protein deasetilazların sirtuin ailesine aittir ve inflamatuar yanıt, oksidatif stres ve fibroz dahil olmak üzere birçok önemli hücresel biyolojik süreçte yer alır. Sirtuin ailesinin, fibrozis sinyal yolaklarının düzenlenmesinde ve karaciğer fibrozunun hücresel ve moleküler mekanizmalarında yer aldığı gösterilmiştir. Wnt/β-katenin sinyal yolakları ve etkileşimleri hastalığın patogenezinde önemli rol oynamaktadır. Sirtuinler, NAD+ bağımlı protein deasetilazların sirtuin ailesine aittir ve inflamatuar yanıt, oksidatif stres ve fibroz dahil olmak üzere birçok önemli hücresel biyolojik süreçte yer alır. Sirtuin ailesinin, fibrozis sinyal yolaklarının düzenlenmesinde ve karaciğer fibrozunun hücresel ve moleküler mekanizmalarında yer aldığı gösterilmiştir. Wnt/β-katenin sinyal yolakları ve etkileşimleri hastalığın patogenezinde önemli rol oynamaktadır. Sirtuinler, NAD+ bağımlı protein deasetilazların sirtuin ailesine aittir ve inflamatuar yanıt, oksidatif stres ve fibroz dahil olmak üzere birçok önemli hücresel biyolojik süreçte yer alır. Sirtuin ailesinin, fibrozis sinyal yolaklarının düzenlenmesinde ve karaciğer fibrozunun hücresel ve moleküler mekanizmalarında yer aldığı gösterilmiştir. Bu derlemede sirtuinler tarafından modüle edilebilen miyofibroblastların farklılaşmasını, profibrotik aktivasyonunu tetikleyen ve karaciğer fibrozisine neden olan sinyal yolakları hakkında güncel bilgileri özetlemeyi amaçladık.

Keywords: