Özet:

Bu çalışma ile dünyada kültürü yapılan yüksek boylu maviyemiş çeşitleri ile Doğu Karadeniz bölgesinde ilk kez 2002-2005 yılları arasında adaptasyon denemsi yapılmıştır. Bu amaçla kuzey orijinli yüksek boylu maviyemiş çeşitleri olan ‘Berkeley’, ‘Ivanhoe’, ‘Jersey’, ‘Northland’ ve ‘Rekord’ Rize’nin İkizdere ilçesinde denemeye alınmış, büyüme, gelişme, fenolojik ve morfolojik özellikeri ile verim ve bazı meyve özellikleri saptanmıştır. Denemeye alınan maviyemiş çeşitlerinin çoğu kuvvetli bir gelişme göstermesine rağmen en uzun sürgünler 146.44 cm ile ‘Ivanhoe’ çeşidinde ölçülmüştür. ‘Berkeley’ çeşidi 82.72 cm ile en kısa sürgünlere sahip çeşit iken bu çeşidin yaprakları 40.76 cm2 ile diğerlerine gore çok daha büyük olmuştur. ‘Ivanhoe’ çeşidi en yüksek verimli (2567.80 g/bitki) çeşit olup ‘Berkeley’ çeşidi 455.21 g/bitki ile en düşük verimli çeşit olmuştur. Meyve iriliği ‘Ivanhoe’da 2.41g ile en yüksek, ‘Northland’ çeşidinde ise 0.94g ile en düşük olmuştur. Sap çukuru yara izi ise ‘Berkeley’ çeşidinde en büyük (2.19 mm), ‘Northland’ çeşidinde ise en küçük (1.46 mm) olduğu saptanmıştır. Çeşitlerin kurumadde içerikleri ile toplam asitlik değerleri sırasıyla %10.04 (‘Northland) -%11.00 (‘Ivanhoe’ ve ‘Jersey’) ile %0.96 (‘Rekord’) – %1.59 (‘Ivanhoe’) arasında değişmiştir. Çalışmaya gore ‘Ivanhoe’, ‘Berkeley’ ve ‘Rekord’ çeşitleri iri veya çok iri meyve vermeleri ile taze tüketime yönelik olarak yetiştirilebileceği; daha ince meyveli olan ‘Northland’ çeşidinin sanayide değerlendirilebileceği, ‘jersey’ çeşidinin ise hem taze tüketim hem de sanayilik olarak kullanıma uygun olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler: