Abstract:

Sağlık hizmetlerinin verildiği alanlarda kişisel egemenlik alanı daha sınırlı olmakla birlikte hemşireler zorunlu/ istemeyerek hastaların mahrem alanlarına girmek ve gizlilik değeri taşıyan pek çok konuya müdahil olmak durumunda kalabilmektedir. Sağlık hizmetlerinin sunumunda hasta mahremiyetinin sağlanması ve sürdürülmesinde öncelikli olarak sağlık çalışanları içerisinde hemşireler sorumlu görülmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada; hemşirelerin hasta bakım uygulamalarında hasta mahremiyetini gözetme durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmanın örneklemini bir kamu hastanesinde çalışan ve araştırmaya katılmaya gönüllü 132 hemşire oluşturmuştur. Veriler, “Kişisel Bilgi Formu” ve “Hemşirelikte Hasta Mahremiyeti Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; sayı, yüzde, ortalama±standart sapma ile Mann-Whitney U ve Kruskall Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için üniversite etik kurulundan ve uygulamanın yapılacağı kurumdan yazılı izin, araştırmaya katılmayı kabul eden hemşirelere araştırma amacı ve veri toplama formları hakkında bilgi verilerek yazılı onamları alınmıştır. Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 33.87±8.30 olup, %76.5’inin bayan hemşirelerden oluştuğu ve ortalama 11.21±9.02 yıl hemşire olarak çalıştığı saptanmıştır. Hemşirelerin %65.2'sinin lisans mezunu olduğu, %37.9’unun dahiliye birimlerinde görev yaptığı ve %82.6’sının hizmet içi eğitim programları ile hasta mahremiyeti konusunda bilgi edindiği belirlenmiştir. Hemşirelerin “Hemşirelikte Hasta Mahremiyeti Ölçeği” toplam puan ortalaması 4.45±0.44 olup çok yüksek düzeyde hasta mahremiyetini gözettikleri görülmüştür. Ayrıca hemşirelerin hasta mahremiyeti toplam puan ortalaması ile çalıştığı klinik arasında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0.05). Bununla birlikte cinsiyet, medeni durum, mezun olduğu okul ve hasta mahremiyeti konusunda bilgi sahibi olma ile hemşirelerin hasta mahremiyeti toplam puan ortalamaları arasında anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Genel olarak hemşirelerin hasta mahremiyetini önemsedikleri ancak yoğun bakım hemşirelerinin daha özenli davrandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda hasta mahremiyeti konusunda diğer sağlık çalışanlarını da değerlendiren kapsamlı çalışmaların yapılması, hasta mahremiyetine yönelik düzenli hizmet-içi programların planlanması önerilebilir.

Keywords: