Citation Number
2
Views
40
Downloands
8
Ahilik, Abbasi halifesi Nâsır-Lidînillâh’ın resmî bir kurum haline getirerek devletinin sarsılan siyasî ve manevî otoritesini yeniden tesis etmekte kullandığı fütüvvet anlayışını Evhadüddîn-i Kirmânî’nin XIII. asrın başında göçebe Türkmenlerin hayat ve İslam anlayışına uygun bir tarzda yeniden yorumlayarak fikrî alt yapısını oluşturduğu, Ahî Evran’ın da Anadolu’ya özgü bir renk katarak kurumsallaştırdığı bir teşkilattır. I. Alâeddin Keykubad’ın yardım ve desteğiyle kısa sürede teşkilatlanarak köylere kadar yayılan Ahilik, Anadolu Selçuklu Devleti’nin siyasî, iktisadî, içtimaî ve tasavvufî hayatını şekillendiren en dinamik unsur olarak büyük bir güç ve etki kazanmıştır. Ahiliğin merkezî idareye destek veren ve merkezi idareden destek alan bir kurum olarak elde ettiği bu güç ve etki, Kösedağ bozgununun akabinde sıfırlanma noktasına gelmiştir. Ahilerin bozgunun ardından Kayseri’ye kadar ilerleyen düşmana karşı sergiledikleri aktif direniş sebebiyle Moğolların, Moğol vesayeti altına giren yönetimin ve çekişme yaşadıkları Moğol yanlısı Mevlevilerin hedef tahtası haline gelmesiyle Ahilik hem insan kaynağını hem de önceki kazanımlarını kaybederek var olma savaşı vermiştir. Geniş yelpazeli bu çalışma da fütüvvet düşüncesinin Anadolu’ya intikalini, Anadolu’da yayılmasına etki eden unsurları, Kirmânî ve Ahî Evran tarafından göçebe Türkmenlerin hayat anlayışına uygun tarzda yeniden yorumlanmasını, Ahi-Mevlevî çekişmesini ve bu çekişmenin siyasî ve sosyal olaylara yansımasını konu edinmiştir. Konunun dönem kaynakları ve günümüz literatüründen elde edilen harmanlanmış bilgilerle analiz edildiği çalışma, XIII. yüzyıl Anadolu tarihine damga vuran bu çok yönlü teşkilatın bir asırlık serüvenine ve I. Alâeddin Keykubad’dan sonra taht kavgalarıyla siyasal bütünlüğü sarsılan, Moğol istilasıyla da sosyal ve iktisadî düzeni altüst olan Anadolu Selçuklu Devleti’nin siyasi, iktisadî, içtimaî, idarî ve tasavvufî hayatının Ahilikle ilgili kesitine ışık tutmayı hedeflemiştir.
From the Institution of Politics to the Politics of the Institution Akhism, is the organization that formed its intellectual infrastructure by reinterpreting nomadic Turkmens by Ewhad Al-Din Kirmânî at the beginning of the 13th century in line with the understanding of life and Islam, and then was institutionalized by Akhi Ewrân by adding an Anatolian color based on the understanding of futuwwa, which Abbâsid caliph Al-Nâsır Li-Dîn Allâh used to re-establish the shaken political and spiritual authority of his state by making it an official institution. Akhism, which was organized in a short time with the help and support of Alâ Al-Dîn Kaykubâd I spreading to villages, gained great power and influence as the most dynamic element shaping the political, economic, social, and mystical life of the Anatolian Seljuk State. This power and influence, which the Ahi community acquired as an institution supporting and receiving support from the central administration, came to the point of zero after the defeat in Kosedag. With the active resistance of the Akhis against the enemy that advanced to Kayseri following the defeat, the Mongols became the target of the administration under the Mongol dominance and the pro-Mongolian Mevlevis, with whom they had conflicts, and Akhism lost its human resources and previous gains, and fought for its existence. This wide-ranging study addresses the transfer of the idea of conquest (futuwwa) to Anatolia, the factors affecting its spread in Anatolia, the re-interpretation of the nomadic Turkmens by Kirmânî and Akhi Ewrân, the Akhi-Mawlawî conflict, and the reflection of this conflict in political and social events. The study, in which the subject was analyzed with the sources of the period and the blended data obtained from literature today, aimed to shed light on the section related to Akhism, which had a centuries-old adventure of this versatile organization, which left its mark on the Anatolian history in the 13th century, and the political, economic, social, administrative, and mystical life of the Anatolian Seljukian State, whose political integrity was shaken by the fights for the throne after Alâ Al-Dîn Kaykubâd I, and whose social and economic order was turned upside down by the Mongol invasion.
Field : İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
