Özet:

Bu araştırmada Osmanlı Devleti tarihinde İttihat ve Terakki Dönemi olarak adlandırılan İkinci Meşrutiyet’ten Birinci Dünya Savaşı’na katılma kararına kadar yaşanan gelişmelere ABD’nin bakışı ele alınmaktadır. Osmanlı Devleti topraklarında diplomatik temsilciliğinin yanı sıra ekonomik ve misyoner faaliyetleri bakımından güçlü bir ağ kuran ABD, bu dönemde ülkede yaşanan gelişmeleri çıkarları doğrultusunda yakından takip etmiştir. İkinci Meşrutiyet ile ABD’nin ülkedeki varlığı artmış, misyoner faaliyetleri hızlanmış, iki ülke arasındaki ekonomik hacim büyümüş, diplomatik ilişkiler sıkılaşmıştı. İkinci Meşrutiyet’e kadar ABD kurumlarına mesafeli duruş sona ermiş, ilk kez ABD’ye öğrenci gönderilmiştir. Bu durum İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin ülke yönetimini ele aldığı Bâb-ı Âlî Baskını sonrasında da devam etmiştir. Bu dönemde Büyükelçi Ahmet Rüstem Bey krizi, Adana İğtişaşı (Karışıklığı), Amerikan mallarına el konulması, kapitülasyonların kaldırılması gibi krizlere iki ülke de hassas yaklaşmış ve bu krizlerin çözümüne odaklanmışlardır. Araştırmada konu ve tarih sınırlandırılması yapılmıştır. Konunun daha iyi anlaşılması ve bulguların ortaya konulabilmesi için 1908-1914 yılları ele alınmış, Balkan Savaşları’na ve Chester Projesi’ne araştırmanın hacim kaygısından ötürü yer verilmemiştir. Belge tarama yöntemi ile her iki ülkenin de konuyu aydınlatacak arşivlerinden elde edilen belgeler analiz edilerek, birinci el kaynaklar ve araştırma eserleri çerçevesinde ABD’de İttihat ve Terakki Cemiyeti imajı, İkinci Meşrutiyet sonrası gelişmelerin ABD ilişkilerine yansıması, ABD Hükümetinin ve Amerikan kamuoyunun gelişmelere karşı tutumu ve bakışının nasıl olduğu sorularına cevap verilmektedir.

Anahtar Kelimeler: