Abstract:

Büyük Selçuklu Devleti’nin Anadolu şubesi olması hasebiyle bu devletin siyasî geleneği üzerineinşa edilen Türkiye Selçuklu Devleti de ıktâ‘ sistemini uygulamıştır. Ancak devletin idarîve askerî yapılanmasının temelini teşkil Türkiye Selçuklu ıktâ‘ı, birçok bakımdan Büyük Selçukluve sair Yakın Doğu devletlerinden farklı olup, kendine has özellikler taşır. Kendisindenönceki Müslüman Türk devletlerine göre daha merkeziyetçi bir yapıya sahip olan Türkiye SelçukluDevleti, ıktâ‘ sistemini de bu yapıya uydurmuş ve söz konusu sistemi başarılı bir şekildeuygulamak suretiyle idarî ve askerî mekanizmanın düzenli bir şekilde işlemesini sağlamıştır.Feodal parçalanmaların önüne geçmek için ıktâ‘lar küçültülmüş ve ıktâ‘ arazilerinin idarî veaskerî idarecilerinin yetkileri sınırlandırılmıştır. Bu durum, idarî olduğu kadar askerî bakımdanda devletin hızla merkeziyetçi bir yapıya bürünmesini sağlamıştır

Keywords: