Özet:

Arapça alfabeye Farsçadaki dört farklı sesin karşılığı olarak /p/, /ç/, /j/ ve /g/ harflerinin eklenmesiyle oluşan, günümüzde Afganistan ve İran’da kullanılmakta olan Farsça alfabesi 35 sesi karşılamakta ve sağdan sola doğru yazılmaktadır. Bu alfabede harfler kelime başında, ortasında ve sonunda ayrı şekilde yazılırlar. Farsça alfabesi yazıldığı gibi okunan ve her ses için bir harf kullanılan ses temelli, fonetik bir alfabedir ancak bazı harflerin birden çok sesi karşılaması nedeniyle ses sayısı harf sayısından fazladır. Batı dillerinden geçen kelimelerin de okunduğu gibi yazılması bu alfabenin önemli bir özelliği olarak dikkat çekmektedir. Farsça alfabedeki harflerin çoğunluğu Türkçe alfabe gibi telaffuz edilirken bazı harfler Türkçeden farklı okunmaktadır. Farsçanın kullandığı alfabenin Arapça alfabesi olmasına rağmen birçok harfin telaffuzu Arapçadan oldukça farklıdır. Yine Farsça alfabedeki bazı harflerin Arapça alfabedeki görevlerinden farklı görevler üstlendiği de görülmektedir. Alfabedeki 7 harf ünlü iken 28 harf ise ünsüzdür. Farsça alfabedeki 35 harften 17’si Arapçadan farklı olarak okunurken alfabedeki sadece 4 harf Türkçeden farklı telaffuz edilmektedir. Bu çalışmada Türkçe alfabede olmayan sesler nedeniyle telaffuzunda güçlük çekilen harflerin telaffuzu ve kullanım alışkanlıkları üzerinde durulacaktır. Söz konusu harflerin Türkçe ve Arapça alfabe kullanımı ile farkları açıklanacaktır. Çalışmada Afganistan ve Tacikistan telaffuzuna yer verilmeyecek olup sadece İran telaffuzu esas alınacaktır. Eldeki çalışmanın geçmişten günümüze Farsça seslerin öğrenimi ve telaffuzunda yaşanan güçlüklerin aşılmasında faydalı olması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: