Özet:

Reddiye literatüründe İslam’ın son din olduğu, Hz. Muhammed’in Tevrat ve İncil’de müjdelendiği ve Kitabı Mukaddes’in tahrif edildiği gibi konulara odaklanılmaktadır. Bu tür eserlerin yazarları arasında Yahudi ve Hıristiyanlardan İslam’ı seçenler de sayıca çoktur. Bu vesileyle bu mühtediler, İslam’ı seçmekte ne kadar ciddi olduklarını da Müslümanlara göstermiş olmaktadırlar. Bu makalede incelenen reddiye, ilk olarak Gustav Flügel (öl. 1870) tarafından 1867 yılında gündeme getirilmiştir. Flügel, metnin yazarının Rakili adında İspanyalı ya da Faslı bir mühtedi Yahudi olduğunu iddia etmiştir. Fakat yapılan araştırmalar, Rakili’nin müstensihin adı olduğunu, müellifin ise meçhul bir Yahudi olduğunu ortaya koymuştur. Risale metninde yer alan İbranice kavramlar sebebiyle müellifin Yahudi bir mühtedi olduğu düşünülmektedir. Reddiye yazarı, Tanah’tan yoğun alıntılara müracaat etmektedir. Yine de metin tenkidinin İbn Hazm kadar güçlü olmadığı görülmektedir. Müellif bunun dışında Yahudi sözlü geleneğinden alıntılarda bulunmaktadır. Her ne kadar metin yazarının mühtedi bir Yahudi olduğu düşünülse de Yahudilik bilgisi açısından çok güçlü bir reddiye olduğunu söylemek güçtür. Reddiye yazarı, Tanah’ın tahrif edildiğini göstermekten ziyade Tanah’ın pasajlarından İsrailoğullarının yoldan çıktıklarını göstermek istemektedir. Böyle yaparak o, Yahudilerin seçilmişlik iddiasını çürütmeye çalışmaktadır. Yahudilerin dini temsil noktasında bulunmadığını ifade eden müellif, Hz. Muhammed’in takipçilerinin bu seçilmişliğin muhatabı olduğunu öne sürmektedir. Diğer reddiyelerde de yer yer karşılaştığımız bu metot, bu reddiyede çok daha yoğun ve merkezi bir gündem olarak karşımıza çıkmaktadır. Burada incelediğimiz reddiyenin en orijinal tarafı, İsmail-İshak, Hacer-Sara ve Hz. Musa-Hz. Muhammed karşılaştırmasıdır. Müellif, seçilmiş soyun İshak soyu değil İsmail soyu olduğunu ısrarla vurgulamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak Hz. Muhammed’in tabi olunması gereken en büyük peygamber olduğunu ispatlamaya çalışmaktadır. Burada ilginç olan husus, Yahudi kökenli birisi olarak reddiye yazarının Yahudilerin seçilmiş millet düşüncesini çürütmeye gayret etmesidir. Ona göre Sara ve İshak üzerinden değil Hacer ve İsmail üzerinden bir seçilmişlik söz konusudur. İhtida eden kişilerin gerek samimiyetlerini ispat etmek gerekse Müslüman idareciler nezdinde hüsn-ü kabul görmek adına bu tür şeyler yaptıkları görülmektedir. Müellifin, İsmail’i ve Hz. Muhammed’i överek yüceltmesinin yanında Hz. Musa’nın mucizelerini küçümsemesi ve Yahudi atalarını basit görmesi de bu anlamda uç bir tavır olarak nitelendirilebilir. Müellif, beşairü’n-nübüvve konusuna da yer ayırmaktadır. Risale yazarı, bu kısımda Tevrat’ta bazı kelimelerin ebced değerleriyle Muhammed kelimesinin ebced değerinin eşit olmasından hareket ederek Tevrat’ta Hz. Muhammed’e işaret eden pasajlar olduğunu iddia etmektedir. Fakat bu pasajlar reddiye literatüründe bilinen pasajlar olup müelliften önce de dile getirilmiş hususlardır. Yaygın olarak bilinen bu pasajların dışında aktardığı başka yerler de mevcuttur. Fakat bu pasajlar da zorlama yorumlara dayanmaktadır. Yine Tanah’tan aktardığı bazı pasajlarda esnek davrandığı ve metne sadık kalmadığı görülmektedir. Müellifin üzerinde durduğu hususlardan birisi de İsrailoğullarının işlediği günahlar ve başlarına gelen lanetlerdir. Reddiye yazarı, bunu Tanah’tan farklı pasajlarla desteklemektedir. Bizzat Yahudilerin kutsal kabul ettikleri kendi kitaplarında lanete uğradıklarının anlatıldığına dikkat çeken müellif, bu kadar lanete uğramış bir toplumun seçilmiş bir halk olamayacağını göstermeye çalışmaktadır. Yazar, Yahudilerin Mesih beklentisinin aksine Hz. İsa’nın nüzul edeceğine, haçı kıracağına, domuzu öldüreceğine, yeryüzünde hâkim olacağına işaret etmektedir. Ahirzamanda Yahudilerin öldürüleceğine dair hadisi nakleden yazar, hatta Yahudilerin taşların arkasına saklandıklarında taşların dile gelerek “Arkamda Yahudi var, gel öldür” diyeceğini nakletmektedir. Ona göre Yahudilerin tövbe zamanı geçmiştir. Zira onlar Hz. İsa’yı da Hz. Muhammed’i de inkâr ederek bu fırsatı değerlendirememişlerdir. Müellifin, Tevrat’ta neden ahiret ve haşirden bahsedilmediğine dair ilginç bir açıklaması bulunmaktadır. Buna iddiaya göre Allah, Hz. Musa’ya Tevrat’ı indirdiğinde İsrailoğullarına emirlerini tutmalarını ve yasaklarından kaçınmalarını emretti. Allah, İsrailoğullarının kalplerinin katılığını ve inatlarını, çoğunun zındık, sihirle uğraşan ve putperest olduğunu, dünyayı ahirete tercih ettiklerini bildiği için Tevrat’ta cennet, cehennem, sevap ceza gibi hususlardan bahsetmedi. Bilakis bunun yerine Tevrat’ın birçok yerinde emirlerimi tutarsanız rızkınız artar, nesliniz çoğalır, bereket artar, düşmanlarınıza karşı zaferler kazanırsınız şeklinde vaatler bildirdi.

Anahtar Kelimeler: