Görüntüleme
83
İndirme
11
Azerbaycan Muğam Müziği ve Türk Makam Müziği ses sisteminin, XIII.yüzyılda yaşamış teorisyen ve icracı olan Safiyyüddin Abdülmümin Urmevî tarafından kurulan ve sistemci okul olarak da adlandırılan bir temele dayandığı bilinmektedir. Bununla birlikte, XIV.yüzyılın ikinci yarısında Azerbaycan’ın Maraga şehrinde doğan ve XV. yüzyılın önemli bir teorisyeni ve icracısı olan Abdülkâdir Merâgî’nin bu sistemi sağlam bir temel oturttuğu, geliştirdiği, Câmî’l-Elhan ve Makâsıdü’l-Elhan adlı eserleri ile bu sistemi Türkiye coğrafyasına taşıdığı da bilinmektedir. Merâgî’nin eserleri, bu konuda Urmevî ile birlikte ana kaynak niteliğindedir. Bu sebeple, Türk Makam Müziği ve Azerbaycan Muğam Müziği’nin aynı kaynaktan beslenen bir yapıdan doğduğu söylenebilir. Ayrıca, her iki ülkenin tarihsel süreç içinde sosyal, siyasal, eğitsel, kültürel ve sanatsal alanda yaşamış olduğu değişim ve etkileşimlerin müziklerine icrâ ve üslup farklılığı olarak yansıdığı, buna bağlı olarak da iki ülkenin makam müzikleri içinde aynı adlı makam olsa da ilgili makamın icra ve oluşum (seyir) özelliğinin farklı özellikler taşıdığı da ifade edilebilir. Bu araştırmada, Azerbaycan Muğam Müziği ve Türk Makam Müziği içinde yer alan Hümâyun Makamı’nın dizi ve seyir özelliklerinin iki ülkede nasıl kullanıldığını ve bu makamın icra biçiminin tarihsel süreç içinde hangi yönde gelişip değişime uğradığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, her iki makam müziği içinde Hümâyun Makamı’na ait seyir özelliklerini belirleyebilmek için Tarama Modeli kullanılmış, Azerbaycan ve Türkiye Makam Müziği’ne ait örnek Hümâyun eserler üzerinde betimsel analiz yapılmıştır. Bu araştırmanın sonucunda Hümâyun muğamındaki eserlerin Batı Müziği terminolojisi ile ifade edildiği, ayrıca, icra esnasında bu perdelerin Batı Müziği anlayışı içinde değil, Tar’daki on yedili perde düzeni içinde seslendirilmeye devam edildiği, Hümâyun seyrinin çıkıcı başladığı, tam aralıkla DO veya LA perdesinde yedenli biçimde karar ettiği, Türk Makam Müziğinde ise inici-çıkıcı bir seyir yapısına sahip olduğu, seyir içinde Nişâbur geçki yapıldığı, 18.yüzyıl ve öncesinde Rast yedenli veya yedensiz tam karar ederken 18.yüzyıldan sonra Nim Zirgûle perdesinin de yeden olarak kullanılabildiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
It is known that the Azerbaijani Muğam Music and Turkish Official Music sound system is based on a foundation founded by Safiyyuddin Abdülmümin Urmevî, the theorist and executive who lived in the 13th century and also called a systemic school. However, in the second half of the 14th century, it was born in the city of Maraga of Azerbaijan and XV. It is also known that Abdülkâdir Merâgî, an important theorist and executive of the century, has established this system as a solid foundation, has developed it, with his works named Câmî'l-Elhan and Makâsidü'l-Elhan, this system has been brought to the geography of Turkey. The works of Meraghi, in this regard, are the main source of Urmevi. Therefore, it can be said that Turkish authority music and Azerbaijan Muğam music were born from a structure that was feeding from the same source. Furthermore, the changes and interactions that the two countries have experienced in the social, political, educational, cultural and artistic fields during the historical process can also be expressed as a difference in the music, and accordingly the two countries have the same name authority within the authority music, although the authority concerned has different characteristics of the execution and formation characteristics. This study aims to reveal how the series and trail features of the Humeun Authority, which is included in Azerbaijan Muğam Music and Turkish Authority Music, are used in both countries and in which directions the form of execution of this Authority has evolved and changed in the historic process. In line with this purpose, the Scream Model was used to determine the trail characteristics of the Humeon Authority within both authority music, the example of the Azerbaijani and Turkish Humeon Authority music was carried out on the works of Humeon. The result of this research is that the works in the mugham of Humeon are expressed in the Western Music terminology, also, during the execution, these curtains were continued to be spoken not in the Western Music understanding, but in the ten-seven curtains order in Tar, where Humeon's journey began the outlet, where it was decided in the DO or LA curtains, where it had an initi-outleting travel structure, where the Nishabur transition was made in the journey, where the 18th century and before Rast decided the outlet or the outlet. After the century it was achieved the results that the Nim Zirgûle curtain could also be used as a substitute.
Alan : Güzel Sanatlar
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
