Özet:

Alzheimer hastalığı, hipokampus, serebral korteks ve subkortikal alanlarda senil plaklar ve nörofibriler düğümlerin varlığı ile karakterize en sık görülen nörodejeneratif hastalıktır. Hastalığın erken aşamaları klasik olarak bellekteki zayıflama ile ilişkilidir. Hastalığın erken evresinde bireyler kelime bulmakta, yeni insanların isimlerini hatırlamakta ve sosyal/iş görevlerinde zorluk yaşamaktadırlar. Beraberinde son günlerde okuduğu yazıyı unutma ve nesneleri yanlış yerleştirme gibi sorunlar görülebilmektedir. Hastalık ilerledikçe orta evrede önemli olayları veya kişisel anıları unutmak, sosyal geri çekilme, adres veya telefon numaralarını hatırlayamama, zaman ve yer oryantasyonunda bozulma, mevsime/ortama uygun kıyafet seçememe, uyku düzeni değişiklikleri, gezinme veya kaybolma riski, kişilik veya davranış değişiklikleri (şüphe, dürtüsellik, sanrılar ve tekrarlayan davranışlar) görülmektedir. Alzheimer hastalığının neden olduğu bu sorunların sona erdirilmesi için erken tanı, tedavi ve özellikle de önlenmesine yönelik çeşitli yaklaşımlara gereksinim vardır. Teknolojinin de ilerlemesiyle dünyada ve ülkemizde çalışmaların artmasına rağmen hastalığın önlenmesi ve kesin tedavisi henüz mümkün olmamaktadır. Ancak Alzheimer hastalığına sahip yaşlı bireylerin günlük yaşam aktivitelerine katılımı ve yaşam kalitesinin artırılabilmesi için ilaç tedavisinin yanı sıra özellikle hastalığın belirtilerini azaltmakta ilaç dışı yöntemler de uygulanmaktadır. Bu derleme, farmakolojik tedavinin yanı sıra Alzheimer hastalarının semptomlarını azaltmak ve yaşam kalitesini artırmak için kullanılabilecek geleneksel ve destekleyici yöntemlerin hemşireler ve diğer sağlık profesyonellerine yol göstermesini amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: