Özet:

Amaç: Araştırma, kadınlara kendi kendine meme muayenesi (KKMM) ile ilgili verilen planlı eğitimin sağlık inançlarına etkisini belirlemek amacıyla deneysel olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma grubunu, Yarı Açık Kadın Cezaevi’nde bulunan, Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu’ndan seçilen ve Aile Sağlığı Merkezi Bölgesi’ndeki Kur’an kursuna devam eden kadınlar olmak üzere toplam 108 kadın oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, kadınlara yönelik sosyo-demografik soru formu ve Türkçe Champion’s Health Belief Model Scale (CHBMS) ile toplanmıştır. Araştırmada kontrol grubu kullanılmamış, kadınların eğitim verilmeden önceki değerlendirmeleri, eğitimden sekiz hafta sonraki değerlendirmelerinin kontrolü olarak alınmıştır. Bulgular: Araştırmada, kadınların %32.4’ünün KKMM eğitimi aldığı ve KKMM yapmayı bildiği saptanmıştır. Son bir yıl içerisinde kadınların %15.7’sinin KKMM yaptığı, %10.2’sinin klinik meme muayenesi yaptırdığı, %10.4’ünün ise mamografi çektirdiği bulunmuştur. Eğitim faaliyeti sonrasında, CHBMS ölçeği alt boyutlarından olan duyarlılık, ciddiyet, yarar, güven ve sağlık motivasyonu algılarında olumlu yönde anlamlı bir artış olduğu saptanırken, engel algısının da olumlu yönde değişerek önemli ölçüde azaldığı belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç: Kadınların KKMM yapma ve mamografi çektirme oranlarının düşük düzeyde olduğu, eğitim öncesi değerlendirmelere göre eğitim sonrasında CHBMS alt boyutlarında olumlu yönde anlamlı bir artış olduğu belirlenmiştir. Ebe ve hemşirelerin meme muayenesi ile ilgili eğitimlerde kadınların sağlık inançlarını göz önünde bulundurmaları ve eğitim programlarını bu doğrultuda hazırlanmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: