Özet:

Erozyon, ülkemizde yarı kurak ve kurak bölgelerde önemli bir çevre problemidir. Günümüzde, azaltılmış toprak işlem uygulamaları rüzgar erozyonunun azaltılmasında önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada 5 farklı toprak işleme uygulamasının rüzgar erozyonu üzerindeki etkileri incelenmiştir. Denemeler rüzgar tünelinde yürütülmüştür. Çalışma 4 farklı rüzgâr hızında (4, 7, 10 ve 13 ms-1) yapılmıştır. Düşük rüzgâr hızlarında (4 ve 7 ms-1) sediment tutumu sağlanamamıştır. Ayrıca toprak işleme sonrası deneme parsellerindeki anız miktarı ve yüzey örtme oranları, yüzey düzgünsüzlüğü değerleri, toprağın ağırlıklı ortalama çapı ve stabilite indeksi değerleri belirlenmiştir. Toprak yüzeyindeki anız miktarı 42.67 - 128 gm-2, anız örtme oranı % 1.27 - 19.32, yüzey düzgünsüzlüğü % 4.56 - 24.23, ağırlıklı ortalama çapı 6.53 - 13.57 mm ve stabilite indeksi değerleri ise 2.24 - 3.41 arasında değişmiştir. 13 ms-1rüzgar hızında erozyon değerleri farklı toprak işleme uygulamalarına bağlı olarak 72-1365 gm-2h-1 arasında değişmiştir. Ortaya çıkan erozyon miktarı ile anızın yüzeyi örtme oranı, toprağın ağırlıklı ortalama çapı ve stabilite indeksi arasındaki ilişkinin istatistiki açıdan önemli olduğu ve ilişkinin regresyon katsayısı ise sırasıyla R2=0.93, R2=0.95 ve R2=0.97 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: