Özet:

Bahr-ı tavîl, klasik Türk edebiyatında manzum-mensur arasında kalan nazım şekillerinden biridir. Örneklerine az rastlanan bu nazım şeklinde de diğer nazım şekillerinde olduğu gibi klasik Türk edebiyatının kurallarına sadık kalınarak çok farklı konular çeşitli mazmun, hayal ve ifade tarzlarıyla dile getirilmiştir. Edebiyatımızda Anadolu sahasında ilk örneğini XV. yüzyılda Ahmet Paşa’nın yazdığı bu nazım şeklini, çeşitli dönemlerde birçok şairin tercih ettiği bilinmektedir. Bunlardan biri de XVII. yüzyılın önemli şairlerinden biri olan Fehîm-i Kadîm’dir. Fehîm, hem şekil ve muhteva hem de üslup bakımından diğerlerinden farklılık arz eden bu bahr-ı tavîlinde; Arap, Arnavut, Ermeni, Rum, Yahudi, Tatar, Türk, Acem ve kendi ağzından olmak üzere dokuz farklı dil ve lehçeyi taklit ederek farklı bir tarz yakalamıştır. Ayrıca şair bu şiirinde müstehcenliği ön plana alarak buna uygun kelime ve cümleler kullanmıştır. Bu çalışmada bahr-ı tavîller üzerinde genel bir değerlendirme yapılmış, Fehîm-i Kadîm’in bahr-ı tavîlinin şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durularak bilinen tek nüshasından hareketle transkribe edilmiş metnine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: