Özet:

Turks that come to the forefront with their rich contents in public literature have been transmitted to the listener for centuries, the psychological state of the people of the place where they came out, the political and social structure, the arms and idols, in various iconic environments, mostly in the accompaniment of the sage. The Turks, which are an example of the indirect narration of the human state, reflect the feelings and thoughts of a person like a mirror. Those who have made a connection between the past and today have always been rested, spoken, and kept their place in the hearts of those who love. Turks have always played an important role in the transfer of culture to the present generation because they are focused on events. Therefore, Turks have gained an important place as a source in sociological research. In this study, 268 broken air recorded in the TRT repertoire, 40 long air and sources displayed works of Erzurum turquoise were studied; 26 kinds of themes of curvature, separation and desire were distinguished. The motives used instead of the themes of the selected forms have also been shown and as a result, the Turkular is a nevi identity assessment and it can be a research tool because it contains sciences such as history, geography, psychology.

Anahtar Kelimeler:

Özet:

Halk edebiyatında zengin içeriğiyle ön plana çıkan türküler; yüzyıllar boyunca, çıktığı yörenin insanlarının psikolojik durumunu, siyasal ve sosyal yapısını, örf ve âdetlerini, çeşitli icrâ ortamlarında, çoğunlukla sâz eşliğinde seslendiren âşıklar tarafından dinleyicisine aktarılmıştır. Terennüm kılıfına bürünerek, insan halinin dolaylı anlatımının bir örneği olan türküler, tıpkı bir ayna gibi kişinin duygu ve düşüncelerini yansıtmıştır. Geçmişle günümüz arasında bağ kuran türküler, her olaya istinaden dinlenmiş, söylenmiş ve sevenlerin gönlündeki yerini daima korunmuştur. Ayrıca türküler, olay merkezli olduğu için günümüz kuşağına kültür aktarımında daima önemli rol üstlenmiştir. Bundan dolayı türküler, sosyolojik araştırmalarda kaynak olarak önemli bir yer edinmiştir. Bu çalışmada, TRT repertuvarına kayıtlı 268 kırık hava, 40 uzun hava ve kaynakçada gösterilen eserlerdeki Erzurum türküleri incelenmiş; gurbet, ayrılık ve özlem temalı 26 türkü ayırt edilmiştir. Seçilen bu türkülerin temalarının yerine kullanılan motifler de gösterilmiş ve sonuç olarak, türküler bir nevi kimlik tahlili olduğu ve içerisinde tarih, coğrafya, psikoloji gibi ilimleri barındırdığı için bir araştırma aracı olabileceği aktarılmıştır.